Adviseur sluit ORV ten onrechte niet af – kostbare zorgplichtschending

De zaak
Een echtpaar koopt in 2017 een woning. Op advies van de adviseur sluiten ze hiervoor een hypothecair krediet met NHG. Vanwege de NHG-voorwaarden destijds, is een minimale ORV van €35.595 verplicht. Omdat de klanten geen financiële risico’s wilden, adviseerde de adviseur een aanvullende ORV op het leven van de man van €166.459. Hij zet deze adviezen ook in zijn voorlopige adviesrapport. De klanten tekenen de offerte voor de verplichte ORV, maar willen zelf nog rondkijken om te zien of ze de aanvullende ORV tegen een lagere premie kunnen krijgen.

Na het tekenen van de offerte, stuurt de adviseur het definitieve adviesrapport. Daarin staat de passage over het ORV-advies niet meer. Daar staat alleen nog in dat de klant het ORV-advies niet opvolgt en in het uiterste geval bereid is de woning te verkopen. De klanten lezen niet het volledige adviesrapport dat uit 50 pagina’s bestaat. In plaats daarvan mailen ze de adviseur met de vraag: “Als de inhoud niet afwijkt van het adviesrapport, dan ben ik akkoord! Of staat er iets belangrijks in dat ik echt moet lezen?” De adviseur reageert niet op deze mail. Over de aanvullende ORV van €166.459 op het leven van de man wordt niet meer gesproken.

In 2022 wordt de man ziek en in 2023 wordt duidelijk dat hij niet meer beter zal worden. Op dat moment neemt de vrouw contact op met de adviseur met de vraag waarom de aanvullende ORV niet was afgesloten. In 2024 overlijdt de man. De vrouw stelt de adviseur aansprakelijk: die had erop moeten toezien dat de ORV zou worden afgesloten. Door dat niet te doen, heeft hij zijn zorgplicht geschonden. De weduwe eist €127.000 aan schade: dat zou het verzekerde bedrag van de ORV zijn geweest op de datum van overlijden van de man, als die ORV zou zijn afgesloten.

De uitspraak

Kifid geeft de klant grotendeels gelijk.

De adviseur beroept zich eerst op de verjaringstermijn voor klachten van 5 jaar. Kifid verwerpt dit verweer: de verjaringstermijn gaat pas lopen op het moment van ‘ontdekking’ van de fout. De vrouw ontdekte de fout pas in 2023, toen ze wist dat haar man niet meer lang zou leven. Sindsdien zijn nog geen 5 jaar verstreken. Ook stelde de adviseur dat de klant zelf op zoek zou gaan naar een aanvullende ORV, en dat dit dus niet meer zijn verantwoordelijkheid was. Ook dat verweer slaagt niet. De klanten waren namelijk niet expliciet akkoord gegaan met het definitieve adviesrapport. Ze hadden alleen gezegd akkoord te zijn, als er geen wijzigingen in dat rapport zaten ten opzichte van de voorlopige versie. Op de vraag of er iets gewijzigd was, heeft de adviseur helemaal niet meer gereageerd.

De conclusie van Kifid is, dat de adviseur zijn zorgplicht heeft geschonden. Hij had allereerst op de mail van de klant moeten reageren. Door dat niet te doen, mocht de klant ervan uitgaan dat de adviseur zou doen wat in het voorlopige adviesrapport stond, en dus de aanvullende ORV zou afsluiten. De klanten hadden weliswaar gezegd dat ze zelf nog zouden rondkijken naar een goedkopere ORV, maar de adviseur had bij de klant moeten navragen of ze dat ook echt gedaan hebben en of ze die verzekering ook afgesloten hadden.

Kifid vindt bovendien dat van klanten (die nog nooit eerder een huis hebben gekocht) niet verwacht mag worden dat zij het werk van de adviseur gaan controleren. Ook kan ze niet verweten worden dat hen niet opviel dat ze geen polis hadden ontvangen of premies hadden betaald.

De schade van de klant bestaat dus uit het niet uitkeren van een ORV. De uitkering zou (vanwege annuïtaire daling) op het moment van overlijden €124.520 zijn geweest. De klant had dan wel €2.799 aan premies hebben betaald. De schade is dus €121.721.

Maar de klant heeft zelf ook wel enige schuld, omdat hij:

• had gezegd zelf nog rond te kijken naar ORV’s, en daar bij de adviseur niet op is teruggekomen;
• het definitieve adviesrapport had kunnen doornemen;
• zelf eerder had kunnen ontdekken dat de ORV niet was afgesloten;
• zelf eerder had kunnen vragen aan de adviseur of die ORV’s wel waren afgesloten.

Deze ‘eigen schuld’ van de klant, wordt ingeschat op 20%. Dat betekent dat de adviseur 80% van €121.721 = €97.376 moet vergoeden.

Uitspraak in lijn met eerdere uitspraken over onjuist ORV-advies
Er zijn meer Kifid-uitspraken waarin de adviseur een grote verantwoordelijkheid krijgt toebedeeld voor advies over een ORV en de uitvoering daarvan. In een zaak over een oversluitadvies, zegt de adviseur toe een ‘totaaladvies’ te geven. Maar hij geeft geen advies over de ORV, waardoor die ook niet wordt afgesloten. De klant komt daar achter als hij kanker krijgt en niet meer verzekerbaar is. Deze klant was nog niet overleden op het moment van de uitspraak (7 augustus 2025), maar Kifid wijst alvast de voorwaardelijke schade toe. Als de klant tijdens de restant looptijd van de hypotheek (nog 24 jaar) alsnog overlijdt als gevolg van kanker, moet de adviseur de schade vergoeden, alsof er wel een ORV zou zijn geweest. Tips voor adviseurs:

• Leg de klant goed uit wat aan een definitief adviesrapport veranderd is ten opzichte van een eerdere versie.
• Zorg voor vastlegging van die uitleg.
• Realiseer je dat jouw werk nog niet voorbij is, als de hypotheek rond is: je moet navolging geven aan jouw eigen advies en controleren of dat volledig is uitgevoerd.
• Realiseer je dat de klant altijd gezien wordt als de ‘zwakkere partij’ in dit soort zaken. Jij hebt de bewijslast voor het geven van een passend advies en het uitvoeren daarvan. Ook als de klant zegt ‘het zelf wel te regelen’, heb je de nazorgplicht om te controleren of dat ook echt is gebeurd.

Bron: Kifid