Indexering alimentatie 2026: bedragen stijgen met 4,6%

Voor financieel adviseurs is dit percentage relevant bij draagkracht- en woonlastberekeningen, alimentatieplanning en herberekeningen in het kader van scheiding en (nieuwe) hypotheekaanvragen.

Wat staat er in de beschikking?
In artikel 1 van de beschikking wordt het wijzigingspercentage kort en bondig vastgesteld:

“Het percentage [...] waarmee bedragen voor levensonderhoud met ingang van 1 januari 2026 worden verhoogd, wordt vastgesteld op 4,6.”

De beschikking is gebaseerd op artikel 1:402a BW, dat regelt dat alimentatiebedragen jaarlijks per 1 januari automatisch worden aangepast met een door de overheid vastgesteld percentage.

Belangrijke punten:

• De verhoging geldt voor alle bestaande, vastgestelde of gewijzigde alimentaties die in 2025 al liepen.
• De indexering werkt van rechtswege: er is in principe geen nieuwe rechterlijke uitspraak of nadere overeenkomst nodig.
• Het percentage is gebaseerd op de ontwikkeling van de cao-lonen per maand (incl. bijzondere beloningen) zoals berekend door het CBS.

Hoe komt het percentage van 4,6% tot stand?
De toelichting in de Staatscourant beschrijft de rekenwijze:

• Gebruikte indexcijfers per 30 september:
  2024: 120,3
  2025: 125,9
• Het procentuele verschil bedraagt 4,65502%, afgerond volgens artikel 1:402a lid 4 BW op 4,6%.

De uitkomst is dus een “gewone” loonindexering, die mede is ingegeven door cao-ontwikkelingen in zowel bedrijfsleven als overheid.

In perspectief: 2024–2026
In de beschikking is een overzicht opgenomen van de percentages vanaf de jaren ’70 tot en met 2026. Voor de recente jaren:

• 2023: 3,4%
• 2024: 6,2% (sterke stijging na de hoge loonontwikkeling)
• 2025: 6,5%
• 2026: 4,6%

Ten opzichte van 2024 en 2025 is het percentage voor 2026 duidelijk lager, maar historisch gezien blijft 4,6% nog steeds een fors indexcijfer. Voor cliënten die al meerdere jaren een alimentatieverplichting hebben, stapelt het effect van opeenvolgende indexeringen zich op. Voor de adviespraktijk betekent dit dat:

• Alimentatiebedragen in een paar jaar tijd substantieel hoger zijn geworden.
• Dit effect moet worden meegenomen in:
  • woonlast- en leencapaciteitsberekeningen, en
  • herijking van financiële planningen rond scheiding, pensioen en vermogensopbouw.

Juridisch kader: automatische indexering en uitzonderingen

Indexering van rechtswege

Op basis van artikel 1:402a BW worden alimentatiebedragen automatisch geïndexeerd, tenzij:

• partijen expliciet anders zijn overeengekomen, of
• de rechter de indexering (tijdelijk) heeft uitgesloten.

De Staatscourant noemt uitdrukkelijk:

• Uitsluiting van indexering in overeenkomst of rechterlijke uitspraak is mogelijk (geheel of voor bepaalde tijd).
• De rechter kan ook een “aanpassing op maat” bepalen, bijvoorbeeld koppeling aan het inkomen van de alimentatieplichtige in plaats van aan de algemene loonontwikkeling.

Uitzondering oude regelingen

Een bijzonderheid uit de toelichting:

• Voor zeer oude alimentatieregelingen van vóór 1 januari 1973 waarin de hoogte al (mede) afhankelijk is gesteld van loon- of prijsontwikkeling, geldt de wettelijke indexering niet; daar blijft de oorspronkelijke systematiek gelden.

In de praktijk komt u dergelijke “prehistorische” dossiers nauwelijks meer tegen, maar het is goed om te weten dat ze bestaan.

Gevolgen voor de adviespraktijk

Draagkracht en betaalbaarheid

Voor klanten met partneralimentatieplicht werkt de indexering twee kanten op:

1. Lasten nemen toe
   Het bruto te betalen bedrag stijgt met 4,6%.
2. Fiscale aftrek wordt minder waard
   In eerdere jaren is bij herhaling gewezen op de stapsgewijze verlaging van de fiscale aftrekpost partneralimentatie (aftrek slechts tegen het basistarief in box 1).

Gecombineerd betekent dit:

• Een hogere bruto last, terwijl de netto verlichting door aftrek juist is afgenomen.
• In draagkrachtberekeningen kan dit tot forse druk op de vrije bestedingsruimte leiden, vooral bij hogere inkomens die eerder in de toptarieven vielen.

Voor financieel adviseurs is het daarom verstandig:

• Bij nieuwe scheidingsdossiers: projecteer de indexering meerjarig en combineer dit met de (beperkte) aftrek.
• Bij bestaande hypotheken: herbereken de woonquote als de alimentatieplichtige aanloopt tegen krappe liquiditeit.

Woonlasten en hypotheekadvies

Alimentatie telt in de praktijk mee als structurele verplichting in de leencapaciteit:

• Hogere alimentatie verlaagt de ruimte voor hypotheeklasten.
• Bij toetsing kan een indexevolutie in de komende jaren aanleiding zijn om:
  • lagere maximale lening te adviseren, of
  • extra buffers / aflossingsvrij deel zorgvuldig te bespreken.

Tip: leg expliciet in het advies vast dat u met de geïndexeerde alimentatie heeft gerekend, en niet alleen met het huidige bedrag.

Variabele inkomens en maatwerk

De beschikking benadrukt dat de algemene indexering niet per se aansluit bij individuele inkomensontwikkelingen. Als het inkomen van de alimentatieplichtige minder stijgt dan de loonindex, kan indexering tot onredelijke situaties leiden. In die gevallen:

• kan de rechter op verzoek de indexering (tijdelijk) uitsluiten;
• of kan een eerder overeengekomen maatwerkregeling worden herzien.

Voor adviseurs:

• Signaleer tijdig wanneer draagkracht structureel achterblijft bij het geïndexeerde alimentatieniveau.
• Verwijs cliënten waar nodig naar een familierechtadvocaat voor een eventuele wijzigingsprocedure.

Praktische tips richting klant

Een paar concrete punten die u in klantgesprekken kunt meenemen:

1. Controleer afspraak / beschikking
   Staat in het convenant of de beschikking dat wettelijke indexering níet geldt?
2. Of is juist expliciet bepaald dat de wettelijke indexering wel van toepassing is?
   Pas bedragen logisch aan in administratie
3. Spreek bij voorkeur af dat per 1 januari het nieuwe bedrag wordt overgemaakt.
   Verwijs cliënten naar de rekenhulp van het LBIO om misrekeningen te voorkomen.
4. Communicatie tussen ex-partners
   Adviseer om de nieuwe bedragen schriftelijk te bevestigen (e-mail) en in de eigen administratie vast te leggen.
5. Dit voorkomt discussie achteraf, bijvoorbeeld bij een latere herberekening voor hypotheek- of inkomensadvies.
   Integreer indexering in financiële planning
6. Bij alimentatie-ontvangers: neem de stijgende inkomsten mee in langetermijnplannen (bijvoorbeeld opbouw reserves, eerder aflossen).
   Bij alimentatieplichtigen: plan de toenemende cash-out mee in de begroting en zorg voor voldoende liquiditeit.

Bron: Staatscourant