Herroepen verhoogde schenking (lukt niet)

Belanghebbende en zijn zus hebben in 2017 van hun ouders een schenking van ieder € 10.000 ontvangen. Zij hebben voor deze schenkingen aangifte schenkbelasting gedaan. In deze aangifte is een beroep gedaan op de eenmalig verhoogde vrijstelling als bedoeld in artikel 33, aanhef en onderdeel 5, van de Successiewet 1956 (wettekst 2017). Verder is in de aangiften aangegeven dat het geen herroepelijke schenking betreft.

Clausule herroepen

Belanghebbende en zijn zus hebben voor de schenking in 2017 een schenkingsovereenkomst overgelegd waarin - voor zover hier van belang - het volgende staat vermeld:
"Op 27 november 2017 hebben [naam 2] en [naam 3] (schenkers) aan hun kinderen [belanghebbende] en [naam 5] (ontvangers) een schenking gedaan ten bedrag van € 10.000,00 per persoon, die dezen hebben aanvaard, onder de volgende voorwaarden:
    - De schenking is herroepbaar indien dit noodzakelijk mocht blijken.
    - Dit bedrag valt niet in een gemeenschap van goederen en blijft bij een eventuele boedelscheiding aan [belanghebbende] en [naam 5] toebehoren."

De inspecteur heeft vervolgens aanslagen schenkbelasting aan belanghebbende en zijn zus opgelegd. Daarbij heeft de inspecteur de eenmalig verhoogde vrijstelling toegepast. De aanslagen schenkbelasting 2017 resulteren in een te betalen bedrag van nihil.

Eigenwoningvrijstelling

Op 25 januari 2021 hebben belanghebbende en zijn zus opnieuw een schenking van hun ouders ontvangen van ieder €75.000 ten behoeve van de eigen woning. Belanghebbende en zijn zus hebben voor deze schenkingen aangifte schenkbelasting gedaan. In de aangiften hebben belanghebbende en zijn zus een beroep gedaan op de eenmalig verhoogde vrijstelling als bedoeld in artikel 33, aanhef en onderdeel 5, onder c, van de Successiewet 1956 (wettekst 2021, de eigenwoningvrijstelling).

Afwijzing

De inspecteur heeft bij de vaststelling van de onderhavige aanslag schenkbelasting de toepassing van de eigenwoningvrijstelling geweigerd omdat belanghebbende voor de schenking in 2017 al gebruik heeft gemaakt van de eenmalig verhoogde vrijstelling.

Herroepen

In de bezwaarfase tegen de onderhavige aanslag schenkbelasting heeft belanghebbende een verklaring van herroeping van de schenking uit 2017 overgelegd. In deze verklaring staat - voor zover hier van belang - het volgende vermeld:

"Stellen vast dat [naam 2] en [naam 3] op 27-11-2017 een herroepelijke schenking hebben gedaan van € 10.000,00 aan hun kinderen [belanghebbende] en [naam 5].

Op 25-01-2021 doen zij een schenking t.b.v. de aflossing c.q. aanpassing van hun woning voor een bedrag van €75.000,00. Aangezien deze schenking niet herroepen kan worden i.v.m. het investeren in de woning en [naam 2] en [naam 3] eventueel in de toekomst extra geld nodig hebben, komen zij overeen dat de schenking van 27-11-2017 omgezet wordt in een renteloze lening welke opeisbaar is als [naam 2] en [naam 3] dit bedrag voor hun eigen verzorging nodig mochten hebben.

OP eerste verzoek van [naam 2] en/of [naam 3] betalen [belanghebbende] en [naam 5] het gevraagde bedrag toto
maximaal € 10.000,00 terug."

Standpunt inspecteur

De inspecteur betwist dat de eigenwoningvrijstelling in 2021 kan worden toegepast. Enerzijds wijst de inspecteur erop dat de herroeping van de schenking in 2017 geen terugwerkende kracht heeft en om die reden het beroep op de eenmalig verhoogde vrijstelling niet herleeft. Anderzijds voert de inspecteur aan dat ook de goedkeuring van de staatssecretaris niet kan leiden tot een hernieuwd beroep op de eenmalig verhoogde schenkingsvrijstelling, aangezien de herroeping om fiscale redenen heeft plaatsgevonden.

Volgens de inspecteur is de overgelegde schenkingsovereenkomst achteraf opgemaakt en onjuist. 
==============
Belanghebbende stelt dat de schenkingen in 2017 met een herroepingsclausule zijn gedaan en dat de aangiften schenkbelasting voor de schenkingen in 2017 door een kennis zijn ingediend, die niet op de hoogte was van de herroepingsclausule. 

Besluit

Voor dat geval doet belanghebbende een beroep op goedkeurend beleid. Voor herroepelijke schenkingen heeft de staatssecretaris goedgekeurd dat als de schenking wordt herroepen door de ouder om andere dan fiscale redenen, de herroepen schenking voor de toepassing van de eenmalig verhoogde vrijstelling helemaal wordt weggedacht, en in het geval van een nieuwe schenking (nogmaals) een geslaagd beroep op de eenmalig verhoogde vrijstelling – zoals de eigenwoningvrijstelling – kan worden gedaan.

Fiscaal gedreven

De rechtbank overweegt dat belanghebbende niet heeft betwist dat er in dit geval fiscale motieven aan de herroeping van de schenking, voor zover die al rechtsgeldig heeft plaatsgevonden, ten grondslag lagen. Ter zitting is namens belanghebbende gesteld dat er door een verhuizing van de ouders naar een aangepaste woning meer geld is vrijgekomen voor het doen van een schenking aan de kinderen en dat de eerder gedane schenkingen ter zake van het doen van een grotere schenking moest worden herroepen. Het herroepen en dan direct een grotere bedrag schenken, kan behoudens bijzondere omstandigheden die niet zijn aangevoerd, logischerwijs alleen zijn ingegeven door fiscale redenen. Belanghebbende kan daarom geen geslaagd beroep doen op voornoemd goedkeurend beleid van de staatssecretaris omdat dat alleen ziet op gevallen waarin het herroepen niet is ingegeven door fiscale redenen.

Bron: Rechtspraak.nl