Antwoorden van staatssecretaris Klijnsma aan de Tweede Kamer op de Kamervragen over 'de groei van het aantal mensen met problematische schulden'.

De Monitor Wsnp behandelt deze keer, naast de vaste gegevens, aanvullend onderzoek naar de vereenvoudigde procedure, verschillen tussen de rechtbanken bij toelating tot de Wsnp, en het benoemingenbeleid van de rechtbanken.

Voor een groeiende groep Nederlanders is de samenleving te ingewikkeld geworden. Zij lopen een verhoogd risico om in de schulden te raken. De Raad voor Volksgezondheid en Samenleving (RVS) onderzocht hoe overheden en andere organisaties kunnen voorkomen dat mensen in de schulden raken. Eenvoud is het sleutelwoord. De RVS denkt dat veel schulden voorkomen kunnen worden door regels eenvoudiger te maken. Het is een van de aanbevelingen in het gepubliceerde advies “Eenvoud loont. Oplossingen om schulden te voorkomen”.

62% van de werkgevers heeft te maken met personeel met financiële problemen. Een werkgever is al snel 13 duizend euro per jaar kwijt aan een werknemer met financiële problemen die voltijds werkt en een modaal salaris verdient. Dit blijkt uit het rapport ‘Personeel met schulden’ van het Nibud.

In een jaar tijd is de handreiking De eindjes aan elkaar knopen een standaardwerk geworden in de dagelijkse ondersteuning van wijkteamprofessionals, vrijwilligers en anderen die mensen met schulden ondersteunen. Sinds de lancering van de eerste uitgave is de behoefte aan praktische kennis en inzichten in het complexe systeem rond schuldhulpverlening gegroeid. Daarom brengt Platform31 nu een geactualiseerde en uitgebreide versie uit: een handboek voor dagelijks gebruik én met een theoretische verdieping.

De hoogte van het inkomen is niet direct van invloed op het ontstaan van geldproblemen. Dit blijkt uit een onderzoeksrapport ('Kans op financiële problemen 2016') van het Nibud. Mensen die spaargeld hebben, planmatig met hun geld omgaan en een geordende administratie hebben, verkleinen de kans om financiële problemen te krijgen.

Mensen die moeite hebben met lezen of rekenen zijn oververtegenwoordigd onder schuldenaren die zich aanmelden bij de schuldhulpverlening. Extra risico lopen onder andere 65+ers, mensen met een inkomen tot € 900, laagopgeleiden en mannen. Dit blijkt uit het onderzoek “Over de relatie tussen lees- en rekenvaardigheden en financiële problemen”.

Wie diep in de schulden zit en hier middels een gewoon schuldhulptraject niet uit komt, moet de mogelijkheid krijgen om maximaal een half jaar een adempauze te krijgen. In die periode mogen deurwaarders, incassobureaus en de overheid geen beslag leggen op goederen, inkomen of uitkering. Zo heeft de schuldenaar met hulp van de schuldhulpverlening de kans om alle zaken op een rij te zetten en tot een stabiele financiële situatie te komen, van waaruit hij of zij betalingsafspraken kan maken. De ministerraad heeft daarmee ingestemd op voorstel van staatssecretaris Klijnsma.

De wijziging van de Regeling zorgverzekering ter vaststelling van de voorwaarden voor uitstroom uit het bestuursrechtelijk premieregime is in de Staatscourant gepubliceerd. Deze regeling voorziet in de voorwaarden waaraan de verzekeringnemer dient te voldoen opdat hij op grond van deze titel in aanmerking kan komen voor uitstroom uit het bestuursrechtelijk premieregime.

Problematische schulden ontstaan mede doordat de overheid te hoge verwachtingen heeft van de financiële zelfredzaamheid van burgers. Voor veel mensen zijn de regels te ingewikkeld, en bovendien wordt te weinig rekening gehouden met de psychologie van mensen. Het onbedoelde gevolg is dat schuldenaren soms gedwongen zijn nog meer schulden te maken. Dat staat in de Verkenning Eigen schuld? Een gedragswetenschappelijk perspectief op problematische schulden die de Wetenschappelijke Raad voor het Regeringsbeleid (WRR) heeft gepubliceerd (zie download).