In oktober 2016 heeft Nibud het advies over de nieuwe hypotheeknormen voor 2017 gepresenteerd. Volgens de nieuwe normen is de ruimte in het budget die huishoudens in 2017 hebben voor hypotheeklasten iets ruimer dan in 2016. Wat betekent dit concreet voor consumenten?

Minister Blok heeft Kamervragen over het bericht dat er chaos dreigt door nieuwe zienswijze van de Autoriteit Financiële Markten (AFM) beantwoord.

De OvFD is van mening dat de overgangstermijn tot 1 februari 2017 inzake het toetsmoment nieuwe leennormen voor hypotheekverstrekking een schijnoplossing is. De minister geeft aan dat hij het belangrijk vindt dat consumenten niet in de problemen worden gebracht door de overgang naar de nieuwe werkwijze, maar het is nu al duidelijk dat consumenten wél de dupe gaan worden van deze wijziging. De OvFD roept de minister dan ook op om alsnog zo spoedig mogelijk te regelen dat voor hypotheekaanvragen, die in 2016 door consumenten zijn gedaan, ten behoeve van het bindend aanbod dat in 2017 plaatsvindt met de hypotheeknormen van 2016 mag worden gerekend. Dus zonder overgangstermijn, die ongetwijfeld tot grote problemen gaat leiden voor consumenten die in alle vertrouwen in 2016 een hypotheekaanvraag hebben ingediend.

Volgens Algemeen Dagblad (dit is nog niet officieel bevestigd door Rijksoverheid / AFM) gaat de AFM een belangrijke regel rond de hypotheekverstrekking wijzigen. Niet het moment van aanvragen van de hypotheek(offerte) maar het moment dat de bank (finaal) akkoord gaat met de aanvraag, geldt als officiële peildatum. Dit heeft impact op de maximale te verkrijgen hypotheek (toetsing 2016 of 2017) en de Loan to Value.

Het Financieel Stabiliteitscomité heeft in zijn vergadering van 8 november 2016 gesproken over de financiële stabiliteitsrisico’s van de ontwikkelingen op de huizenmarkt.

De geldverstrekker heeft rekening gehouden met onttrekkingen van de DGA uit de ondernemingen in de vorm van een (hoger) salaris of dividend die in de toekomst mogelijk waren. Dit op basis van een opgave van de DGA zelf.

In de vergelijkingen 2016 versus 2017 rekent het Nibud met een salarisstijging van 1,6%. Uiteraard is het zo dat bij een gestegen inkomen het maximale leenbedrag stijgt. Zuiverder is dan ook om een vergelijking te maken tussen 2016 en 2017 op basis van een gelijk inkomen. In de excelsheet, zie onderaan bij downloads, is dit dan ook in een oogopslag duidelijk zichtbaar.

De wijziging van de Tijdelijke regeling hypothecair krediet in verband met de vaststelling van de inkomenstabellen voor 2017 en aanpassing van de berekening van de toegestane financieringslast onder meer voor hypothecair krediet dat is bedoeld voor meerdere consumenten (Wijzigingsregeling hypothecair krediet 2017) is bekend gemaakt.

De motie voor verruiming van de leennormen is aangenomen. De kamerleden hebben ingestemd met de motie in overleg met Nibud en de Autoriteit Financiële Markten (AFM) te streven naar een actualisering van de Nibud-normen en de toepassing hiervan door hypotheekverstrekkers, waarbij in ieder geval inkomensperspectief en energiekosten opnieuw worden meegenomen zonder dat de betalingsrisico’s onverantwoord toenemen. De motie de LTV in 2017 op 102% te houden heeft het niet gehaald.

DNB schrijft in haar DNBulletin dat sinds de financiële crisis de inkomensnormen wel strenger zijn geworden, maar dat als gevolg van de daling van de rente en inkomensstijging juist meer geleend kan worden dan voor de crisis.

Bijna 200.000 huishoudens worden direct en hard geraakt met onnodige regels. Gewone mensen die verder willen op de woningmarkt komen niet aan de bak. Dat blijkt uit een in opdracht van Bouwend Nederland uitgevoerd onderzoek door ABF.

De AFM waarschuwt consumenten voor financiële risico’s als zij de kosten voor het afsluiten van een hypotheek financieren met een consumptief krediet. De AFM heeft signalen ontvangen dat adviseurs consumenten adviseren de kosten die samenhangen met de aankoop van een woning consumptief te financieren. De AFM roept financiële dienstverleners op hier terughoudend in te zijn.

Minister J.R.V.A. Dijsselbloem geeft antwoorden op Kamervragen over banken die niet meewerken aan het oversluiten van een hypotheek waardoor klanten niet van de lage rente kunnen profiteren.

Vereniging Eigen Huis pleit voor registratie van studieschulden door het BKR. Omdat dit nu niet het geval is, kan een studieschuld bij een hypotheekaanvraag buiten beeld blijven. Ook de regels van de Nationale Hypotheek Garantie (NHG) maken het mogelijk dat de onvermijdelijke aflossingsverplichting van een dergelijke lening niet wordt meegeteld bij de toetsing van een hypotheekaanvraag. Hierdoor kunnen starters een duurder huis kopen dan eigenlijk bij hun inkomen en uitgaven past. Als iemand na enige jaren niet in staat blijkt om zowel zijn maandelijkse hypotheeklasten als de aflossing van de studieschuld te betalen kunnen daardoor betalingsproblemen ontstaan.

Bij het bepalen van de benodigde overlijdensrisicoverzekering kan bij het hypotheekadvies rekening gehouden zijn met de ANW inkomsten. Vanwege de invoering van de kostendelersnorm kan het wenselijk zijn de consument hier nader over te informeren, of de overlijdensrisicoverzekering bij te stellen.

De ruimte in het budget die huishoudens in 2016 hebben voor hypotheeklasten is nagenoeg gelijk aan 2015. Dat schrijft het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting in het adviesrapport 'Financieringslastnormen 2016' dat aan de Tweede Kamer is aangeboden. In het Nibud-advies komt naar voren dat er over de hele linie geen grote veranderingen zijn. Wel adviseert het instituut om de maximale hypotheek voor tweeverdieners te verhogen. En ziet het Nibud bij de inkomens lager dan 40.000 euro per jaar iets minder ruimte in 2016.

Een verlaging van de maximale hypotheek in relatie tot de waarde van het huis (Loan-to-Value limiet) naar 90% pakt het onderliggende probleem van overmatige schuldopbouw op de hypotheekmarkt niet aan.

De Monitor Koopwoningmarkt van het eerste kwartaal van 2015 van het Expertisecentrum Woningwaarde van het OTB, onderdeel van de Faculteit Bouwkunde, Technische Universiteit Delft is beschikbaar als download.

NIBUD-normen leiden tot onnodig lage hypotheek en kopers en woningmarkt dupe van te strenge regels. Dat is de uitkomst van een in opdracht van NVB Vereniging voor ontwikkelaars en bouwondernemers door OTB - Onderzoek voor de gebouwde omgeving uitgevoerde analyse van de methodiek die het NIBUD hanteert bij het bepalen van de maximale hypotheek.

Minister Blok reageert in een brief op de oproep van VNO-NCW en MKB-Nederland inzake de wijziging van de Regeling hypothecair krediet. Tevens gaat deze brief in op het verzoek van de algemene Commissie van Wonen en Rijksdienst van 9 december 2014 om geen onomkeerbare stappen te zetten met betrekking tot de wijziging en de ingangsdatum van de wijziging op te schorten.

Banken hebben na overleg met het ministerie van OCW besloten om de wegingsfactor van studieschulden onder het nieuwe leenstelsel te verlagen van 0,75% naar 0,45%. Een studieschuld die wordt opgebouwd in het nieuwe leenstelsel telt daardoor minder zwaar mee in het bepalen van de leencapaciteit voor een hypothecaire financiering.

Op verzoek van de algemene commissie voor Wonen en Rijksdienst van de Tweede Kamer geeft Minister Blok zijn reactie op een brief van de heer O te Z over de inkomenstoets op hypotheken.

De jaarlijkse inkomenscriteria in de regeling hypothecair krediet worden per 1 januari 2014 aangepast op basis van het advies van het Nibud. Dat schreef minister Dijsselbloem (Financiën) en minister Blok (Wonen en Rijksdienst) gisteren in een brief aan de Tweede Kamer. Naast de nieuwe inkomenscriteria komt er ook een afwijkingsmogelijkheid voor energieneutrale woningen en woningverbeteringen.

Bij ministeriële regeling worden de inkomenscriteria vastgesteld en de maximale hoogte van het hypothecair krediet in verhouding tot de waarde van de woning. Een aanbieder van hypothecair krediet past de bij ministeriële regeling vastgestelde inkomenscriteria toe bij de beoordeling van een aanvraag voor een hypothecair krediet.