Armoede in 2009 toegenomen

Het SCP gebruikt het niet-veel-maar-toereikendcriterium om de grens van het begrip armoede af te bakenen. Het bedrag van deze grens is de optelsom van de minimaal vereiste uitgaven voor voedsel, kleding, woning en sociale participatie die het Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting (Nibud) hanteert. Het CBS rapporteert onder meer over de lage-inkomensgrens. Deze vertegenwoordigt een vast koopkrachtbedrag en wordt jaarlijks alleen aangepast voor de prijsontwikkeling.

 

Meer armoede in 2009

Volgens het niet-veel-maar-toereikendcriterium van het SCP leefde in 2009 6,2% van de Nederlanders in armoede. In 2008 lag dat percentage nog op 5,5%. Volgens de lage-inkomensgrens (CBS) liep in 2009 7,7% van de bijna 6,9 miljoen huishoudens risico op armoede. Het aandeel huishoudens onder de lage-inkomensgrens lag daarmee 0,2 procentpunt hoger dan een jaar eerder.

 

Ontwikkeling langdurige armoede geeft uiteenlopend beeld

In 2009 leefden 164.000 huishoudens al vier jaar of langer onder de lage-inkomensgrens. Dat komt overeen met 2,6% van alle huishoudens; net zoveel als in 2008. Op basis van het niet-veel-maar-toereikendcriterium nam de langdurige armoede van 2008 op 2009 wel toe. Het aandeel personen dat ten minste drie jaar onder deze grens verkeerde steeg van 2,0% tot 2,2%.

 

Groeiend aandeel arme kinderen

Het aandeel kinderen in armoede is in 2009 voor het eerst sinds lange tijd weer opgelopen. Van de 0-17 jarigen leefde 9,1% in een huishouden met een inkomen onder het niet-veel-maar-toereikend-criterium (311.000 kinderen). In 2008 was dat 8,1%.

 

Risicogroepen

Eenoudergezinnen met alleen minderjarige kinderen, bijstandsontvangers en alleenstaanden jonger dan 65 jaar hebben een grote kans op armoede. In 2009 ging het volgens de lage-inkomensgrens om 27% van de huishoudens met één ouder, 65% van de bijstandshuishoudens en 17% van de alleenstaanden jonger dan 65. Ook mensen afkomstig uit Oost-Europa behoren tot de risicogroepen. Volgens het niet-veel-maar-toereikendcriterium is 22% van de personen uit de voormalige Sovjet-Unie arm, 15% van de Polen en 20% van de allochtonen uit de overige nieuwe EU-lidstaten. Hun armoederisico is daarmee vergelijkbaar met dat van mensen van Turkse, Marokkaanse of overig niet-westerse herkomst (18-22%).

 

Meer werkende armen

De kans dat werkenden arm zijn bleef de afgelopen tien jaar vrij stabiel: ongeveer 3% bij de werknemers in loondienst, 12% bij de zelfstandigen (niet-veel-maar-toereikendcriterium). ‘Werkende armen’ maken een groeiend deel uit van de totale arme groep; hun aandeel nam het afgelopen decennium toe van 50% naar 59%. Dat komt vooral door het grotere aantal zelfstandigen.

 

Betalingsachterstanden en financiële problemen

Huishoudens met een inkomen onder de lage-inkomensgrens rapporteerden vaker betalingsachterstanden dan huishoudens met een hoger inkomen (2009: 17% tegen 4%). Ook gaven ze vaak aan zich bepaalde uitgaven niet te kunnen veroorloven. Zo rapporteerde ruim 11% onvoldoende geld te hebben voor een warme maaltijd met vlees, vis of kip om de dag. Bijna 40% had niet genoeg geld om regelmatig nieuwe kleren te kopen. Ook gaf 37% aan (zeer) moeilijk te kunnen rondkomen.

 

Bron: CBS, 15-12-2010