Gedurende het afgelopen overstapseizoen heeft de NZa vanuit haar rol als toezichthouder verschillende acties ondernomen die eraan bijdragen dat verzekerden op basis van betrouwbare informatie een weloverwogen keuze voor hun zorgverzekering kunnen maken. Zo hebben zorgverzekeraars een zogenoemde self assessment transparantie ingevuld. Op basis van deze ingevulde assessments heeft de NZa de websites van zorgverzekeraars op specifieke onderdelen gecontroleerd. Onvolkomenheden zijn door zorgverzekeraars – nadat zij hierop door de NZa zijn aangesproken – gedurende het overstapseizoen gecorrigeerd.

In de 'monitor activiteiten' wordt antwoord gegeven op twee hoofdvragen: (1) hoe werven zorgverzekeraars verzekerden? en (2) hoe is de informatievoorziening aan verzekerden? Hieronder de belangrijkste bevindingen uit de monitor.

Het wetsvoorstel maakt het mogelijk de polis van de zorgverzekering langs elektronische weg te verstrekken, tenzij de verzekeringnemer of de verzekerde uitdrukkelijk te kennen geeft dat niet te wensen. Doorgaans sluit de verzekeringnemer tegelijk met de zorgverzekering ook een aanvullende ziektekostenverzekering af.

Minister E.I. Schippers geeft als antwoord op Kamervragen aan dat zij niet zonder goede redenen de keuzemogelijkheid voor een vrijwillig verhoogd eigen risico wil afschaffen.

De zorgverzekeraars controleren de zorgnota's beduidend beter dan voorheen. Dat blijkt uit het jaarlijkse onderzoek van de Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) naar de prestaties van de zorgverzekeraars.

In een tussenrapportage over concurrentie tussen zorgverzekeraars wordt nader ingegaan op het onderscheidend vermogen van zorgverzekeraars, mogelijke toetredingsbelemmeringen voor nieuwe zorgverzekeraars en of het het aanbod van zorgverzekeraars te complex is om een goede keuze voor een zorgverzekering te maken.

De eigen bijdragen die gemeenten voor Wmo-voorzieningen vragen, leiden ertoe dat een kwart van de zorgvragers afhaakt. Burgers worden vooraf nauwelijks geïnformeerd over de hoogte van de eigen bijdrage, ook niet als deze omhoog gaat. Dit blijkt uit onderzoek van Ieder(in) en Binnenlands Bestuur.

In 2016 zijn er minder verschillende zorgpolissen voor de basisverzekering dan in 2015. In plaats van 71 polissen, zijn er in 2016 nog 60 verschillende basispolissen om uit te kiezen. Twaalf polissen vervallen per 2016. Er is 1 nieuwe polis bijgekomen.

De NZa heeft een kwantitatief onderzoek naar risicoselectie uit laten voeren. Bij 7 van de 74 onderzochte polissen bestaan volgens de NZa sterke aanwijzingen voor segmentatie op basis van gezondheidsrisico’s. Deze polissen laten een selectieve populatie zien (verzekerden met gunstige of juist minder gunstige gezondheidsrisico’s dan gemiddeld) én daarbij aanwijzingen voor een selectieve in- en uitstroom van verzekerden. Dergelijke segmentering kan een aanwijzing zijn voor risicoselectie, dat wil zeggen selectie-activiteiten door verzekeraars en zelfselectie door verzekerden. Concerns die meerdere polissen aanbieden hebben overigens vaak zowel polissen met positieve als met negatieve resultaten: op concernniveau blijken de resultaten elkaar dus uit te middelen.

Minister E.I. Schippers gaat uitgebreid in op Kamervragen over budgetplafonds die de vrije artsenkeuze inperken.

Dit onderzoek is gestart naar aanleiding van diverse signalen over het onjuist telefonisch informeren van consumenten door verzekeraars. De NZa heeft TNS NIPO opdracht geven de telefonische informatieverstrekking te onderzoeken. Minister Schippers heeft antwoord gegeven op Kamervragen over de chaos voor consumenten die zorgpolis zoeken.

Voorzitter André Rouvoet van Zorgverzekeraars Nederland maakte in zijn nieuwjaarstoespraak het voorlopige overstappercentage bekend. Op basis van de voorlopige cijfers van informatiecentrum Vektis blijkt dat 7% van de verzekerden per 2016 overstapt naar een nieuwe zorgverzekeraar. Dat zijn bijna 1,2 miljoen verzekerden. Het voorlopige overstappercentage ligt hoger dan het voorlopige cijfer van vorig jaar (6,5%). Het definitieve overstappercentage kwam toen uit op 6,8%.

In het rapport wordt de uitvoering van de Zorgverzekeringswet (Zvw) door zorgverzekeraars wat betreft naleving van de acceptatieplicht, de zorgplicht, het verbod op premiedifferentiatie en de transparantie in 2014 getoetst.

De gemiddelde jaarlijkse zorgpremie komt in 2016 uit op 1204 euro per persoon per jaar, dit is 39 euro lager dan het ministerie op Prinsjesdag had geraamd en is ongeveer 100 euro premie per maand. Met de bekend geworden gemiddelde zorgpremie ligt de premie komend jaar 22 euro lager dan in 2012 en 9 euro lager dan in 2013. Toen betaalden verzekerden nog gemiddeld 102 en 101 euro per maand.

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) heeft onderzoek gedaan naar de productontwikkelings- en reviewprocessen van zorgverzekeraars en hun aanbod van aanvullende zorgverzekeringen. Hierover is een rapport gepubliceerd.

Zorgverzekeraars hebben in hun actieplan ‘Kern gezond’ laten weten dat zij door middel van een bijsluiter de bijzondere/afwijkende voorwaarden van een polis expliciet onder de aandacht gaan brengen bij verzekerden.

Het aantal personen dat minimaal een half jaar achter loopt met het betalen van de zorgpremie is van 2010 tot 2014 met 22 procent toegenomen naar 298 duizend. De stijging vond vooral plaats tussen 2010 en 2011. Jongeren, mannen, mensen met lage inkomens, ontvangers van een uitkering, alleenstaande ouders en allochtonen zijn vaker wanbetaler dan gemiddeld. Dat meldt CBS.

Minister Schippers (VWS) heeft in een brief aan de Tweede Kamer een novelle aangekondigd over het wetsvoorstel ‘Wet verbetering wanbetalersmaatregelen’.

De Eerste Kamer heeft ingestemd met het wetsvoorstel Kwaliteit, klachten en geschillen zorg (Wkkgz). Deze patiëntenwet is een grote stap in de verbetering van de verhouding tussen zorgaanbieder en patiënt. De wet waarborgt dat patiënten kunnen vertrouwen op goede zorg en een goede, snelle en laagdrempelige afhandeling van klachten en geschillen. De wet vervangt twee wetten op dit gebied: de Kwaliteitswet zorginstellingen en de Wet klachtrecht cliënten zorgsector.

Het afsluiten van een collectieve zorgverzekering levert verzekerden minder financieel voordeel op dan voorheen. Het verschil in prijs tussen een individuele en een collectieve zorgverzekering nam in 2015 af met ruim 20%. Dit constateert de Nederlandse Zorgautoriteit in haar Marktscan Zorgverzekeringsmarkt 2015.

Volgens het onderzoek van Trust Compas wantrouwt 30% van de Nederlanders zorgverzekeraars. Minister Schippers beantwoordt Kamervragen over dit onderzoek. In een Kamerbrief informeert Minister Schippers (VWS) de Tweede Kamer over de uitspraak van het Gerechtshof in Den Bosch over het Europees aanbesteden van zorginkoop door zorgverzekeraars en Staatssecretaris Van Rijn (VWS) geeft antwoorden op Kamervragen over bemiddelingsbureaus in de zorg.

Minister Schippers (VWS) informeert de Tweede Kamer over de wijzigingen in de risicovereveningsmodellen voor de Zorgverzekeringswet (Zvw) en de risicodragendheid van zorgverzekeraars in 2016.

Net als in voorgaande jaren haalt minister Edith Schippers (volksgezondheid) ook in 2016 geen behandelingen uit het basispakket. Wel laat Schippers een veelbelovende nieuwe behandeling en een veelbelovend nieuw medicijn per 1 juli 2015 voorwaardelijk toe tot het pakket.

Vektis heeft gegevens over de kosten en de kwaliteit van de gezondheidszorg in Nederland verzameld en geanalyseerd. In een publicatie - Zorgthermometer 'Verzekerden in beeld' zijn feiten en cijfers over de verzekerden die van zorgverzekeraar zijn gewisseld beschreven. De NZa heeft een rapport 'Zorgcontracten in kaart' gepubliceerd.