Iemand die een woning koopt voor eigen gebruik, komt in aanmerking voor het lage tarief in de overdrachtsbelasting van 2%, of de vrijstelling. Vanwege sterk gestegen huizenprijzen, komt het tegenwoordig steeds vaker voor dat twee of meer personen samen een woning kopen, terwijl ze niet van plan zijn een gezamenlijke huishouding te voeren. Er is geen ‘affectieve relatie’ en de kopers blijven in hun eigen deel van de woning. De vraag doet zich voor in hoeverre een dergelijke verkrijging uitwerkt in de overdrachtsbelasting. De Kennisgroep geeft daarop antwoord.

In de overdrachtsbelasting bestaan verschillende tarieven. Bij aankoop van een woning voor eigen gebruik geldt het tarief van 2% of de startersvrijstelling. Die vrijstelling is afhankelijk van de leeftijd en de tegenprestatie (prijs) voor de woning. Die tegenprestatie is de ‘maatstaf van heffing’ voor de overdrachtsbelasting. Voor appartementen kan die maatstaf van heffing onduidelijk zijn, als de Vereniging van Eigenaren een schuld heeft. Daarover geeft de Kennisgroep nu duidelijkheid.

Als een stel met een eigen woning uit elkaar gaat, wordt soms alles op alles gezet om de woning voor één van hen te behouden. In dergelijke beheersituaties wordt vaak maatwerk toegepast om dit voor elkaar te krijgen. Dat kan soms wel onbedoelde fiscale consequenties hebben. In één specifiek geval heeft de Staatssecretaris van Financiën er nu voor gezorgd dat een bepaalde fiscale consequentie wordt teruggedraaid. Dat gebeurt op basis van de hardheidsclausule, en is dus geen nieuwe wetgeving.

Op 10 juli 2025 publiceerde de Kennisgroep onroerende zaken een standpunt die relevant is voor begrip van de eigenwoningregeling. Het standpunt gaat over een specifieke situatie: duurzaam gescheiden levende echtgenoten die elk een woning hebben. Geldt daarvoor de scheidingsregeling of niet? Op die vraag heeft de Kennisgroep een interessant antwoord gegeven.

Een schuld die is aangegaan voor aanschaf, onderhoud of verbetering van de eigen woning, kwalificeert bij de eigenaar van die woning als eigenwoningschuld. Voor appartementseigenaren geldt dit net zo goed, ook al gaat het om een appartementsrecht. Het gaat dan wel over leningen die de appartementseigenaren zelf zijn aangegaan. Maar wat nu als de Vereniging van Eigenaren de partij is die de lening aangaat voor onderhoud of verduurzaming van het gebouw? Is dan de rente over die lening bij de appartementseigenaren ook aftrekbaar? Daarover heeft de Kennisgroep zich op 10 juli 2025 uitgelaten in een standpunt.

Door meerdere partijen wordt er al jaren bepleit om funderingsproblemen aan te pakken. Deze problematiek openbaart zich nog niet in alle risicogebieden, maar dat is een kwestie van tijd. De komende 25 jaar zullen bijna 800.000 gebouwen te maken krijgen met funderingsschade. Hoe langer men wacht met een oplossing, des te groter die schade. Daarom is het Fonds Duurzaam Funderingsherstel vanaf 1 juli 2025 uitgerold over heel Nederland. Vanuit dit fonds kan funderingsherstel voor particulieren gefinancierd worden, als dat elders niet mogelijk is.

De koper van een woning moet beschikken over informatie die van belang is voor zijn beslissing om de woning te kopen. De verkoper moet die informatie, voor zover bij hem bekend, verstrekken. Aan de andere kant heeft een koper ook een onderzoeksplicht. Hij moet ook zijn best doen die informatie zelf te verzamelen. Voor appartementen geldt specifiek dat informatie over de Vereniging van Eigenaren (VvE) van belang is. Denk daarbij aan de maandelijkse bijdrage, de hoogte van de reserves en eventuele onderhoudsplannen. De vraag is vaak: waar houdt de informatieplicht van de verkoper op en waar begint de onderzoeksplicht van de koper?

Op 28 mei 2025 publiceerde de Kennisgroep onroerende zaken een standpunt over een annuïtaire lening die deels bestaat uit een bestaande eigenwoningschuld en deels uit een nieuwe eigenwoningschuld. Het standpunt beantwoordt twee vragen: is de aflossingscomponent vrijelijk toe te wijzen aan het deel van de lening dat een nieuwe eigenwoningschuld is? En als dat niet zo is: herleeft dan het afgeloste BEWS-deel? We vatten de (motivaties van de) antwoorden op deze vragen in dit artikel samen.

Om voor de startersvrijstelling of het lage tarief van 2% in de overdrachtsbelasting in aanmerking te komen, moet de koper onder meer voldoen aan de eis dat hij de woning ‘anders dan tijdelijk’ als hoofdverblijf gaat gebruiken. In de Wet op Belastingen van Rechtsverkeer (WBR) is niet expliciet benoemd hoe lang ‘anders dan tijdelijk’ precies is. Wel heeft de toenmalig staatssecretaris daarover bij de invoering van de wet vragen beantwoord. Toch blijft er soms discussie over welk tarief geldt als vooraf vaststaat dat iemand juist bewust tijdelijk in de woning gaat wonen. Met een recente Hofuitspraak lijkt er nu meer duidelijkheid te zijn over de interpretatie ‘anders dan tijdelijk’. 

Het was al lange tijd aangekondigd: het Nationaal Fonds Betaalbare Koopwoningen zou er komen. Vanaf 2 juni 2025 is het daadwerkelijk zo ver. Vanaf die datum kunnen jongeren een nieuwbouwwoning kopen met een koperskorting.  In dit artikel leggen we de constructie uit en gaan we in op de procedure en (fiscale) gevolgen.