Tijdens de huizenmarktcrisis in 2008-2011 daalden de huizenprijzen in Nederland met gemiddeld 20%. Het aantal huishoudens dat onder water stond steeg tot ruim 1 miljoen; deze 25% van alle huizenbezitters had een hogere hypotheekschuld dan de waarde van hun woning. Voor beleidsmakers is het belangrijk om de interactie tussen huizenbezit, hoge schulden en andere economische uitkomsten te begrijpen. In een (Engelstalig) CPB Discussion Paper wordt hier nader op ingegaan.

Het CPB heeft een (Engelstalig) onderzoek gepubliceerd over het effect van ‘onder water’ staan en ‘onder water’ raken op de mobiliteit van huishoudens in de periode 2006-2012. Bepaalde huishoudens hebben in de onderzochte periode te maken gekregen met een hypotheekschuld die hoger is dan de waarde van hun huis.

De NVVK heeft een rapport beschikbaar gesteld. Dit rapport bevat achtereenvolgens een korte schets van de achtergrond bij het thema financiële problemen van huisbezitters, een analyse van de financiële problematiek van de huiseigenaar en het huidige aanbod van hulp voor de eigenhuisbezitter.

Huizenbezitters met een gedaald inkomen of met een hypotheek die ‘onder water’ staat, zitten met hun hypotheek vaak vast aan hun huidige bank. Overstappen naar een andere bank lukt meestal niet omdat de nieuwe bank de ‘overstapper’ weigert. Autoriteit Consument & Markt (ACM) constateert dat huizenbezitters in dit soort gevallen bij hun huidige bank niet slechter af zijn. Er zijn in Nederland naar schatting honderdduizenden huizenbezitters die niet of heel moeilijk kunnen overstappen.

Het WoON is een periodiek terugkerend onderzoek dat door het Ministerie van BZK in samenwerking met het CBS wordt uitgevoerd. De belangrijkste onderwerpen zijn de actuele woonsituatie, de woonlasten, de gerealiseerde verhuizingen in de 2 jaar voorafgaand aan de enquête en - in het geval er verhuisplannen bestaan - de woonwensen. Zie download voor volledig rapport.