Flexibele AOW-leeftijd

De samenleving vergrijst: waren er in 1950 nog 7 mensen in de potentiële beroepsbevolking voor elke 65-plusser, nu zijn dat er 3 en in 2040 zullen het er naar verwachting nog maar 2 zijn.

Stijgende AOW-leeftijd

Vervroegde uittreedregelingen zijn afgebouwd en om de financiële houdbaarheid van de overheidsfinanciën te verbeteren stijgt sinds 2013 de AOW-leeftijd. In 2015 is besloten de AOW-leeftijd versneld te verhogen tot 67 jaar in 2021. Daarna wordt de AOW-leeftijd verder verhoogd door hem een-op-een te koppelen aan de levensverwachting. Op deze manier blijft het verwachte aantal jaren dat iemand AOW krijgt hetzelfde. Dit dempt stijgende AOW uitgaven, zodat de houdbaarheid van de overheidsfinanciën is verbeterd. Echter, de maatschappelijke houdbaarheid is nog niet gegarandeerd. Zijn mensen in staat om te werken tot de verhoogde AOW-leeftijd?

Uittreedleeftijd

De AOW-leeftijd is niet hetzelfde als de leeftijd waarop iemand de arbeidsmarkt verlaat (de uittreedleeftijd). In principe is het mogelijk eerder uit te treden of langer door te werken. Ook geleidelijke uittreding met een periode van deeltijdwerk is mogelijk, eventueel aangevuld met een gedeeltelijk pensioeninkomen. De uittreedleeftijd kent dus al een zekere flexibiliteit, maar deze is onderhevig aan restricties.

Aan de bovenkant zijn er restricties omdat veel mensen bij het bereiken van de AOW-leeftijd automatisch worden ontslagen. De belangrijkste restrictie aan de onderkant is dat individuen die niet over andere middelen beschikken dan de AOW (dus geen aanvullend pensioen in de tweede of derde pijler, geen ander vermogen, geen inkomen partner, etc.) niet kunnen rondkomen als ze stoppen met werken zonder een werkloosheids- of arbeidsongeschiktheidsuitkering en zonder AOW-inkomen. Voor zulke mensen is de AOW-leeftijd veelal een bindende ondergrens voor de uittreedleeftijd. Flexibiliteit van de AOW-leeftijd zou voor deze groep misschien een uitkomst kunnen bieden.

Download: "Flexibel met pensioen" (pdf, 36 pagina's)

Bron: Netspar