Het CPB heeft de macro-economische effecten van arbeidsduurverandering in kaart gebracht. Onderzocht is of en in hoeverre aanpassing van de arbeidstijd gunstige effecten heeft op de structurele werkgelegenheid en hoe die geëffectueerd zouden kunnen worden.

Sinds de kredietcrisis van 2008 zijn de huizenprijzen in Nederland sterk gedaald. Huiseigenaren die vanwege bijvoorbeeld een echtscheiding, arbeidsongeschiktheid of werkloosheid hun huis moesten verkopen, werden daardoor steeds vaker geconfronteerd met een restschuld. Het CPB heeft de effecten van gedwongen verkopen op huizenprijzen in Nederland onderzocht, zie 'Discussion paper', engelstalig.

De inflatie volgens de consumentenprijsindex (CPI) is in februari uitgekomen op 0,1 procent. Dat is iets hoger dan in januari, toen de inflatie snel daalde naar 0,0 procent. Vooral de scherpe prijsdaling van autobrandstoffen zette in februari niet door. Dit maakte het CBS bekend.

Generieke lastenverlichting heeft weinig effect op de arbeidsparticipatie. Zij houdt geen rekening met de grote diversiteit in reacties op wijzigingen in fiscale prikkels. Wat wel werkt zijn fiscale prikkels voor moeders met jonge kinderen om (meer) te gaan werken, meldt het CPB.

Naar aanleiding van een aantal vervolgvragen bij de eerdere CPB Notitie over de generatie- en premie-effecten van aanpassing van de pensioenregels in 2015 heeft het CPB een toelichting geschreven.

Het CPB is gevraagd om de generatie- en premie-effecten te bepalen van de voorgenomen aanpassing van de regels voor pensioenfondsen per 1 januari 2015 en enkele alternatieven.

Hoewel collectieve pensioencontracten nog altijd voordelen hebben boven individuele regelingen, neemt dit verschil af. Collectieve contracten hebben betere mogelijkheid om grote schokken te delen met toekomstige generaties, waardoor meer beleggingsrisico kan worden genomen. Dit meldt het Centraal Planbureau.

De Belastingdienst gebruikt niet langer van teveel huurders gegevens bij de uitvoering van de inkomensafhankelijke huurverhoging in 2014. Hiermee heeft de Belastingdienst de eerder geconstateerde overtreding van de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) beëindigd.

In het Centraal Economisch Plan 2014 (zie download) geeft het CPB in detail toelichting op de actuele ontwikkelingen van de Nederlandse economie, ook in internationaal perspectief.

De Nederlandse economie klimt in het kielzog van het eurogebied langzaam uit het dal, met een groei van ¾ procent dit jaar en 1¼ procent in 2015. De werkloosheid loopt dit jaar nog op tot 650.000 personen, maar daalt volgend jaar licht als gevolg van een stijgende werkgelegenheid. De inflatie komt in beide jaren uit op 1½ procent.

Binnen de meeste pensioenregelingen is sprake van een forse herverdeling van jong naar oud. Dit is het gevolg van de doorsneesystematiek. De kosten voor verandering van dit systeem kunnen oplopen tot honderd miljard euro. Dat schrijven Marcel Lever, Jan Bonenkamp en Ryanne Cox in de CPB Policy Brief ‘Doorsneesystematiek in pensioenen onder druk?’. Deze Policy Brief beoogt een toegankelijke samenvatting te zijn van de meer technische CPB Notitie ‘Eindrapportage Voor- en nadelen van de doorsneesystematiek’, die eind december 2013 werd gepubliceerd.

De Nederlandse economie klimt voorzichtig uit de recessie, met volgend jaar een ½% groei. Op herstel van de arbeidsmarkt moeten we nog wachten, de werkloosheid loopt op naar 7½% in 2014. De inflatie blijft met 1½% onder het streefniveau van de ECB. De mediane koopkracht stijgt 1%.

Het overheidstekort valt dit en volgend jaar 700 miljoen euro hoger uit door het begrotingsakkoord dat het kabinet heeft gesloten met D66, ChristenUnie en SGP. In de jaren 2015 tot 2017 verslechtert het tekort met 600 miljoen euro. Dat blijkt uit berekeningen (zie download) van het Centraal Planbureau die vandaag naar de Tweede Kamer zijn gestuurd.

Het Centraal Planbureau (CPB) presenteert in de MEV 2014 analyses en prognoses voor de Nederlandse economie en de wereldeconomie in de jaren 2013 en 2014. De malaise op de woningmarkt duurt voort, maar er lijkt wel licht zichtbaar aan het eind van de tunnel. Het aantal bouwvergunningen stabiliseert na jarenlange daling, de verkoop van nieuwbouwwoningen herstelt zich enigszins en aan de daling van het aantal transacties lijkt langzaam maar zeker een eind te komen. In lijn daarmee veronderstelt de raming dat de huizenprijs ook in de tweede helft van dit jaar nog verder daalt, zij het minder snel dan de afgelopen jaren. Voor volgend jaar is aangenomen dat de huizenprijs stabiliseert. De investeringen in woningen nemen dit jaar naar verwachting nog af met ruim 8% evenals vorig jaar. De enigszins aantrekkende economie leidt volgend jaar tot een kleine toename van de investeringen in woningen met 1½%.

Nederlandse huizenbezitters lijken de kosten verbonden aan het eigen vermogen in hun woning te onderschatten of minder belangrijk te vinden dan de rentekosten van hun hypothecaire lening. Dit blijkt uit een publicatie van het CPB.

Op woningmarkten gaan dalende huizenprijzen vaak samen met een dalend aantal transacties. Dit verschijnsel kan onder meer samenhangen met het fenomeen verliesaversie meldt het CPB. Huiseigenaren die hun huis willen verkopen, zijn, bij een verwacht verlies, minder bereid met de prijs te zakken dan huiseigenaren die hun huis vermoedelijk met winst zullen verkopen.

De Nederlandse economie krimpt dit jaar met 1%. Volgend jaar is naar verwachting sprake van een licht herstel en neemt het bbp met 1% toe. Het begrotingstekort (EMU-tekort) komt in 2014 naar verwachting uit op 3,7%. De particuliere consumptie krimpt in 2013 door lagere beschikbare inkomens en dalende huizenprijzen, terwijl de overheidsbestedingen als gevolg van bezuinigingen nog steeds afnemen.

De recente stijging van de overheidsschuld was economisch logisch, omdat daarmee de negatieve economische gevolgen van de crisis zijn gedempt. Op termijn is echter een lager schuldniveau gewenst om te voorkomen dat de Nederlandse economie in problemen komt. In twee publicaties (zie downloads) geeft het CPB een analyse en achtergrondsinformatie.

Een hoger toptarief in de inkomstenbelasting levert geen hogere belastingopbrengst op. Het opbrengstmaximaliserende toptarief is in Nederland ongeveer 49%. Verhoging van het huidige toptarief van 52% leidt dan niet tot meer, maar juist tot minder belastingopbrengsten.

Nederlandse banken hebben relatief veel wholesale financiering, wat ze gevoeliger maakt voor liquiditeitsrisico’s, schrijft het CPB. Die afhankelijkheid van wholesale-financiering wordt mede veroorzaakt doordat de Nederlandse bancaire sector groot is ten opzichte van het bbp, terwijl de hoeveelheid spaargeld van Nederlandse consumenten vergelijkbaar is met die in andere Europese landen.

De (vertrekkende) directeur van het Centraal Planbureau stelt in interviews met De Telegraaf en Het Financieele Dagblad dat de aanscherping van de hypotheekregels in de ijskast moeten. Zolang de malaise op de huizenmarkt aanhoudt, is het onverstandig om het maximale leenbedrag bij de aankoop van een woning te verlagen, zegt hij in de interviews.

Het CPB heeft een rapport uitgebracht 'The private value of too-big-to-fail guarantees' . De overheden zijn soms bereid om sommige banken te redden om faillissementen te voorkomen, omdat een faillissement onacceptabele schade zou veroorzaken. Dergelijke banken staan bekend als too-big-to-fail (TBTF). De garanties van de overheid leiden tot lagere financieringskosten voor TBTF-banken stelt het CPB.

Nederlandse huishoudens hebben internationaal gezien hoge schuldenniveaus, die voornamelijk bestaat uit hypotheekschuld. De financiële crisis van 2007-2008 en de huidige Europese schuldencrisis hebben tot dalende huizenprijzen in Nederland geleid, in 2010 met 2,0%, in 2011 met 2,3% en in 2012 met 5,9% volgens cijfers van het CBS. In een achtergronddocument gaat het CPB nader in op de vraag "Afbouw van consumentenschuld - welke rol voor de overheid?"

Het Centraal Planbureau denkt dat er binnenkort een einde komt aan de daling van de huizenprijzen. Dat zei CPB-directeur Teulings bij de toelichting op de eerder gepubliceerde ramingen. 'In onze ramingen gaan we er van uit dat de komende jaren er nog wel iets van prijsdaling zal plaatsvinden, maar vroeg of laat zou daar normaliter de bodem redelijk in zicht moeten zijn.', aldus Teulings.

Blok heeft volgens SP-Kamerlid Paulus Jansen 'bij minstens vier gelegenheden cruciale informatie achtergehouden'. Zijn oproep aan Blok om opheldering te geven werd ondersteund door de VVD, CDA, PVV, 50PLUS, GroenLinks en de Partij voor de Dieren. Volgens VVD-Kamerlid Barbara Visser gebruikte Jansen wel 'grote woorden', maar moet er snel duidelijkheid komen.