Daling huizenprijzen kan leiden tot uitstel woningonderhoud

Dit achtergronddocument analyseert allereerst welke marktfalens ertoe kunnen leiden dat afbouw van consumentenschuld via deleveraging of schuldsanering op een inefficiënte manier gebeurt en geeft daarmee een potentiële rechtvaardiging voor overheidsingrijpen.

Een paar citaten uit het achtergronddocument van het CPB. Klik hier voor het volledige document (pdf, 44 pagina's)

* Als huizenprijzen te ver dalen, kan ook debt-overhang een rol gaan spelen. Huiseigenaren stellen dan investeringen in hun huis uit omdat hiervan vooral hun schuldeisers profiteren. Door de investering neemt de waarde van het onderpand immers toe. Dit kan ervoor zorgen dat huizenbezitters met negatief vermogen als gevolg van een waardedaling van hun huis minder investeren in het onderhoud van hun huis.

* Als hypotheekleners en hypotheekverstrekkers met elkaar onderhandelen over herstructurering van schulden, kan een situatie ontstaan waarbij een hypotheekeigenaar weigert te herstructureren in de hoop daardoor later een betere onderhandelingspositie af te dwingen. Huizenbezitter en hypotheekverstrekker zijn doorgaans gezamenlijk beter af zijn bij een ordelijke verkoop van het onderpand dan bij een executieveiling.

Zo een efficiënte oplossing kan echter gedwarsboomd worden doordat onderhandelingen over de verdeling van die voordelen (in de vorm van herstructurering van de schulden) mislukken. Daardoor vindt herstructurering niet of inefficiënt langzaam plaats. Dit hold-out probleem zorgt ervoor dat huizenbezitters die in betalingsproblemen dreigen te komen te lang wachten met verkoop van hun huis en sanering van hun restschuld.

* In Nederland staat de consumptie onder druk door dalende huizenprijzen. Mogelijk speelt hierbij een rol dat bepaalde groepen consumenten hun bestedingen terugbrengen om hun schulden af te lossen.

* Zo kan overheidsingrijpen waarbij schuldeisers hun claims kwijtraken ervoor zorgen dat ze in de toekomst hun tarieven verhogen, terwijl een redding van schuldenaars ervoor kan zorgen dat die minder voorzichtig worden bij het aangaan van nieuwe schulden, terwijl steun aan schuldeisers ervoor kan zorgen dat zij minder goed risico’s gaan monitoren.

Bron: CPB