Het is niet voor iedereen altijd duidelijk of er sprake is van loondienst of zzp. Dat kan per situatie verschillen en hangt af van hoe in de praktijk wordt gewerkt. Er zijn meerdere kenmerken die van belang zijn.

De Belastingdienst gaat vanaf 1 januari 2025 weer volledig handhaven bij organisaties die werken met mensen die volgens de wet eigenlijk in loondienst horen. Wel worden er over het kalenderjaar 2025 nog geen boetes opgelegd. Dit geldt voor zowel verzuim- als vergrijpboetes.

De Belastingdienst maakte de resultaten bekend van het toezichtsplan arbeidsrelaties tussen zelfstandig ondernemers en opdrachtgevers. Het toezichtsplan richtte zich op het uitvoeren van bedrijfsbezoeken bij 104 opdrachtgevers. Resultaat is onder andere dat bij 12 bedrijven vervolgonderzoek wordt ingesteld en het vermoeden van kwaadwillendheid wordt onderzocht.

De opschorting van de handhaving van de Wet deregulering beoordeling arbeidsrelaties (DBA) is verlengd tot 1 januari 2020. Dat betekent dat opdrachtgevers en opdrachtnemers tot die tijd geen boetes of naheffingen krijgen als achteraf geconstateerd wordt dat er sprake is van een dienstbetrekking.

Ondernemers in de sector Bank en verzekeringswezen zakelijke diensten hebben in 2016 een gemiddelde omzet van €33.514. Het aantal ondernemers bedraagt 201.356. Dit blijkt uit de derde rapportage DBA.

Staatssecretaris E. Wiebes heeft de Tweede Kamer uitgebreid antwoorden gegeven op Kamervragen over de modelcontracten, welke de Belastingdienst op haar website beschikbaar heeft gesteld en hoe de Belastingdienst zal controleren. Hij legt uit dat er bijvoorbeeld sprake is van een kleine incidentele afwijking als de opdrachtnemer een stuk gereedschap thuis laat liggen en die dag een stuk gereedschap van zijn opdrachtgever gebruikt.

De Belastingdienst heeft een handig overzicht samengesteld over de DBA (opvolger VAR). Vanaf 1 mei vervalt de Verklaring Arbeidsrelatie (VAR). Ter vervanging van de VAR kunnen opdrachtgevers en zelfstandigen zonder personeel (zzp) – als zij dat willen – een modelovereenkomst gebruiken om vooraf zekerheid te hebben over de voorgenomen arbeidsrelatie en zo te weten of er geen sprake is van een dienstbetrekking. Opdrachtgevers weten dan zeker dat zij geen loonheffingen hoeven in te houden of te betalen.