Kamerbrief evaluatie hypothecaire leennormen

In de brief gaat de minister in op de bevindingen en aanbevelingen in het rapport.

De leennormen maximeren het bedrag dat huishoudens op basis van hun inkomen (Loan-to-Income, LTI-norm) en de waarde van de woning (Loan-to-Value, LTV-limiet) kunnen lenen. SEO concludeert dat de LTI-norm doeltreffend is in het waarborgen van verantwoorde kredietverstrekking en bijdraagt aan financiële stabiliteit. 

De LTV-limiet is hierin niet volledig doeltreffend vanwege tekortkomingen bij woningtaxaties. 

De leennormen zijn volgens SEO eveneens doelmatig. De leennormen beperken de toegang van huishoudens tot een koopwoning, maar de normen zijn goed afgestemd op de betaalcapaciteit van huishoudens. Tot slot stelt SEO vast dat de leennormen voldoende begrijpelijk zijn voor consumenten en redelijk goed uitvoerbaar zijn voor kredietaanbieders en financieel adviseurs. 

Aanbevelingen

Uit de evaluatie van SEO volgen zes aanbevelingen.

1. Handhaaf de huidige Nibud-systematiek
2. Verbeter de transparantie van de Nibud-systematiek
3. Onderzoek casussen voor maatwerk
4. Registreer studieleningen In het kader van verantwoorde kredietverlening is het verplicht om studieleningen mee te wegen bij een hypotheekaanvraag. Het is voor kredietaanbieders al goed mogelijk om informatie over een studielening te verifiëren via een uitdraai van MijnDUO.
5. Zorg voor verbeteringen van de taxatiepraktijk
6. Wijzig governance van de leennormen

LTV en taxaties (..)

De LTV-limiet is deels doeltreffend in het bevorderen van verantwoorde kredietverstrekking. De stapsgewijze afbouw van de LTV-limiet heeft bijgedragen aan het beperken van het risico op betalingsachterstanden, wanbetalingen en restschulden. De LTV-limiet beschermt huishoudens echter onvoldoende wanneer zij een woning kopen waarvoor ze boven de marktwaarde bieden. Een taxatie behoort in deze situaties huishoudens te begrenzen in hun leenruimte, maar het is voor hen nog te makkelijk om een taxatiewaarde te laten vaststellen die gelijk is aan of hoger dan de koopsom. De voornaamste oorzaak hiervoor is dat taxateurs druk ondervinden om zo te taxeren dat de koop door kan gaan.

LTI-norm

De LTI-norm is gebaseerd op een standaardhuishouden: een paar zonder kinderen waarbij één persoon werkt. Vanwege de afbouw van de overdraagbaarheid van de algemene heffingskorting zijn de leennormen over deze periode licht verkrapt. Tweeverdieners zijn voor deze generieke verkrapping van de LTI-norm gecompenseerd door het tweede inkomen stapsgewijs zwaarder mee te laten tellen.

Evaluatie hypothecaire leennormen 2013-2023 (zie onder bij downloads)

Rapport met een evaluatie over hypothecaire leennormen. Deze maximeren het leenbedrag op basis van het inkomen en de waarde van de woning. De leennormen zijn in 2013 wettelijk vastgelegd. Deze evaluatie gaat in op de doeltreffendheid en doelmatigheid van de leennormen. 

Bron: Rijksoverheid