Whitepaper ‘Overdrachtsbelasting’

De Kennisgroep overdrachtsbelasting geeft antwoord op de vraag of het mogelijk is om een reeds toegepaste startersvrijstelling te herroepen zodat deze alsnog bij de aankoop van een nieuwe woning op een later moment kan worden gebruikt.

Uitleg van het criterium: “anders dan tijdelijk als hoofdverblijf gaan gebruiken”. Dat het gebruik als hoofdverblijf twee jaar na de verkrijging is aangevangen, verhindert in dit geval niet dat het verlaagde tarief kan worden toegepast.

De evaluatie gaat over de Wet differentiatie overdrachtsbelasting in 2021 en de verhoging van het algemene tarief in 2023.

Eerder (2021) hebben we in een Fintool artikel de scheidslijn tussen taxatie en aankoopsom beschreven. Het Gerechtshof heeft een uitspraak gedaan, waarbij de koopsom onder de woningwaardegrens zat, maar het taxatierapport (woningwaarde) boven de woningwaardegrens.

De consumenten wilden voor de aankoop van hun nieuwe woning optimaal gebruikmaken van de vrijstelling van overdrachtsbelasting. Daarom heeft hun adviseur bij de bank een aanvraag ingediend met een eigendomsverhouding van 1/99.

Staatssecretaris Van Rij informeerde de Tweede Kamer over het gebruik van de startersvrijstelling in de Wet differentiatie overdrachtsbelasting.

De Kennisgroep successiewet heeft een vraag beantwoord over de te verrekenen eerder geheven belasting in het kader van artikel 7 SW 1956.

De Kennisgroep overdrachtsbelasting geeft antwoord op de vraag of ter zake van het vestigen van een opstalrecht overdrachtsbelasting verschuldigd is als daarvoor geen tegenprestatie of retributie verschuldigd is.

Het kan wel eens gebeuren dat een relatie een woning koopt, maar voor transport van deze woning een andere 'droomwoning' gevonden heeft en koopt. Geluk bij geluk, wordt de eerdere aangekochte woning (met winst) verkocht. Maar wat vindt de Belastingdienst hier van als het gaat om de overdrachtsbelasting?

Bent u het niet eens met de aangifte overdrachtsbelasting en het bedrag dat u hebt betaald? Bijvoorbeeld omdat u vindt dat voor u een ander tarief geldt of omdat u denkt dat u recht hebt op een vrijstelling. Of bent u het niet eens met een naheffingsaanslag? Dan kunt u zelf, of de notaris namens u, bezwaar maken. Maak bezwaar binnen 6 weken na de datum waarop de overdrachtsbelasting is betaald. Is uw bezwaar te laat?

De waarde in het economische verkeer van de onroerende zaak is hoger dan de overeengekomen koopsom. De waarde economisch verkeer was boven de woningwaardegrens. De koopsom onder de woningwaardegrens. Welk tarief overdrachtsbelasting?

Een stel heeft een woning gekocht en daar 8% overdrachtsbelasting voor afgedragen. Zij hebben hier 7 maanden gewoond en zijn vervolgens in een andere woning gaan wonen. Nadien verzoeken zij (alsnog) het 2%-tarief toe te passen (voor de woning waar ze 7 maanden hebben gewoond, 'dus langer dan 6 maanden'.

Dit besluit actualiseert het besluit van 2 maart 2023 en bevat het beleid over de startersvrijstelling en het tarief van 2%.

Belanghebbende (verwerver 50% economisch eigendom) claimt het verlaagde tarief voor overdrachtsbelasting. De rechter is het hier niet mee eens.

Toelichting van 27 februari 2025, nr. 2025-0000060065, op het intrekken van het (pro forma) beroep in cassatie tegen de uitspraak van het Gerechtshof Den Haag van 12 december 2024.

Eiseres woont bij haar ouders. De achterburen van haar ouders zijn in de zomer van 2021 ingeloot in een nieuwbouwproject en wilden in verband daarmee hun woning verkopen. Aangezien eiseres graag in dezelfde wijk als haar ouders wilde gaan wonen, de woningmarkt medio 2021 zeer gespannen was en haar vriend uit het buitenland zou terugkeren, is door eiseres en haar vader – elk voor de helft – een koopovereenkomst gesloten met de achterburen voor de koop van een woning aan de [adres] te [plaats] (de woning).

Dit besluit actualiseert het Besluit Ondernemingsfaciliteiten van 25 mei 2018 en bevat het beleid over de ondernemingsfaciliteiten in de overdrachtsbelasting.

De Kennisgroep overdrachtsbelasting heeft een standpunt gepubliceerd over de toepassing van het tarief dan wel de startersvrijstelling bij gebruik van onzelfstandige woonruimte in een woning door derden, bijvoorbeeld ten titel van verhuur.

Als er bijvoorbeeld sprake is van verwerving van een woning met erfpacht, wordt de canon gekapitaliseerd om de grondslag voor de overdrachtsbelasting te berekenen. Bij looptijden langer dan circa 50 jaar geeft dit factor 17. Maar wat als de looptijd korter is?

In dit besluit zijn nieuwe goedkeuringen opgenomen over de toepassing van de startersvrijstelling en het tarief van 2% die gelden bij de verkrijging van woningen indien aan de daarvoor geldende voorwaarden is voldaan.

In een tweetal besluiten wordt overdrachtsbelasting en de woningwaardegrens voor de startersvrijstelling behandeld.

Dit besluit actualiseert en vervangt het besluit van 29 juni 2021 en bevat het beleid over de toepassing van de startersvrijstelling en het voor de verkrijging van woningen geldende overdrachtsbelastingtarief van 2%.

Aan de hand van maar liefst 45 vragen en antwoorden wordt nader ingegaan op de startersvrijstelling (0%) en het 2% tarief voor de overdrachtsbelasting. Hieronder een selectie van de meest relevante vragen voor de adviespraktijk.

Eiser heeft de eigendom verkregen van een perceel grond (2018), waarop oorspronkelijk een woonhuis stond. Het woonhuis is door brand teniet gegaan. Alleen de fundering, schuur en bestrating waren ten tijde van de verkrijging nog aanwezig.

De woningwaardegrens voor de startersvrijstelling overdrachtsbelasting bedraagt €400.000. Vraag is/ was of deze ook per 1 januari 2022 wordt geïndexeerd.

In een besluit zijn een aantal goedkeuringen opgenomen voor de toepassing van een verlaagd tarief (2%) of de startersvrijstelling.

Sinds 1 april 2021 geldt voor toepassing van de startersvrijstelling in de overdrachtsbelasting een woningwaardegrens. Deze houdt in dat het totaal van de waarde van de woning of rechten waaraan deze is onderworpen en tot die woning behorende aanhorigheden niet hoger mag zijn dan thans € 400.000. Het UB BRV bepaalt dat onder het begrip «waarde» in de zin van die woningwaardegrens moet worden verstaan de waarde per verkrijging eventueel vermeerderd of verminderd met in de WBR genoemde elementen.

Een relatie van ons (jonger dan 35 jaar) wenst een opknapwoning aan te schaffen, waarbij gebruik gemaakt wordt van de ‘startersregeling’ 0% overdrachtsbelasting. Een en ander zal in eigen beheer aangepakt worden, wat de nodige tijd gaat kosten. Bij natuurlijke personen die na de overdracht de woning minimaal een half jaar daadwerkelijk als hoofdverblijf hebben gebruikt, zal het verlaagde tarief of de startersvrijstelling in beginsel van toepassing zijn. Echter, zoals gezegd, het is een ‘opknapwoning’, wat dan ook langer dan 6 maanden gaat duren, alvorens relatie de woning kan betrekken. Tot die tijd zitten ze in de huidige koopwoning. Kunnen ze toch gebruik maken van de ‘0% overdrachtsbelasting’ regeling?

Met dit formulier kunt u aangeven dat u in aanmerking wilt komen voor toepassing van de startersvrijstelling van de overdrachtsbelasting bij de aankoop van een woning.

Eerder was al de 'Verklaring overdrachtsbelasting startersvrijstelling' gepubliceerd. Inmiddels is er ook een 'Verklaring overdrachtsbelasting laag tarief (2%)' beschikbaar.