De Nederlandse woningmarkt heeft in het vierde kwartaal van vorig jaar zijn beste kwartaal beleefd sinds het uitbreken van de crisis medio 2008. Er werden opnieuw meer woningen verkocht en de huizenprijzen stegen gemiddeld 1,5 procent ten opzichte van het voorgaande kwartaal. Dat constateert de Nederlandse Vereniging van Makelaars (NVM) vandaag aan de hand van de eigen verkoopcijfers.

De woningmarkt stabiliseert. De eerste tekenen daarvan zijn dat het aantal verkochte woningen niet langer daalt en de gemiddelde huizenprijs voor het eerst sinds 2010 stijgt. Daarnaast is het vertrouwen in de woningmarkt het afgelopen kwartaal verder toegenomen. Een aantal indicatoren wijst dus op een begin van herstel, maar dit herstel is nog wel broos. In het vierde kwartaal van 2013 zal het aantal verkochte woningen toenemen. De prijzen zullen pas daarna, in de loop van 2014, aantrekken. Dat schrijven economen van Rabobank in het vandaag gepubliceerde Kwartaalbericht Woningmarkt.

Bouwend Nederland, NEPROM (Vereniging van Nederlandse Projectontwikkeling Maatschappijen) en NVB (Vereniging voor ontwikkelaars & bouwondernemers) bepleiten in een brief (zie link) aan de Tweede Kamer een aantal maatregelen om de financiering op de woningmarkt te verbeteren en te versterken. De maatregelen hebben geen of slechts beperkte budgettaire gevolgen maar dragen bij aan een gezonde woningmarkt.

De hypothekenmarkt en de markt van bestaande koopwoningen vertonen duidelijk tekenen van een eerste herstel. Het vertrouwen in de koopwoningmarkt stijgt al negen maanden op rij het aantal nieuwe hypotheken en transacties laten voor het tweede opvolgende kwartaal een stijgende lijn zien. In de kwartaalrapportage wordt nader ingegaan op de recente ontwikkelingen (zie download).

Bestaande koopwoningen waren in september 4,1 procent goedkoper dan in september 2012. De prijsdaling ten opzichte van een jaar eerder is een fractie kleiner dan in de voorgaande maand, toen bestaande koopwoningen 4,4 procent goedkoper waren.

Vereniging Eigen Huis pleit er bij het Kabinet voor dat de werking van de crisismaatregelen rond de tijdelijke verhuur van te koop staande woningen met één jaar worden verlengd. De crisis op de woningmarkt is nog (lang) niet voorbij en de Nederlandse economie en het consumentenvertrouwen moeten zich nog herstellen. Het is daarom veel te vroeg om de crisismaatregelen nu al te beëindigen. Ze zijn nog onverminderd hard nodig. (Bijlage: brief aan Staatssecretaris Weekers).

De NOS stelt dat de grote Nederlandse banken niet van plan zijn in de toekomst in bepaalde regio’s een afwijkende hypotheekrente te vragen. De Telegraaf schreef vorige week dat NVM-voorzitter Ger Hukker het logisch vindt dat banken een hogere rente gaan vragen in gebieden waar het minder goed gaat op de huizenmarkt. Dat geldt bijvoorbeeld voor Oost-Friesland, Noordoost-Groningen, Duiven-Westervoort en Doetinchem.

De Kabinetsbegroting heeft geen invloed op de koopintentie van woningzoekers en de vraag naar woningen zet door. Waar de maand augustus nog een extreme stijging liet zien, toont september een lichte groei, zonder excessen ten opzichte van dezelfde periode vorig jaar. Het gehele derde kwartaal is tot nu toe ook het beste kwartaal van 2013 gebleken. Dit blijkt uit cijfers van Makelaarsland.

De Commissie Wetsvoorstellen van de Nederlandse Orde van Belastingadviseurs heeft commentaar uitgebracht op het wetsvoorstel Wet maatregelen woningmarkt 2014. De NOB heeft in een brief aan de algemene commissie voor Wonen en Rijksdienst van de Tweede Kamer diverse pijnpunten omschreven, zoals de eigenwoningreserve en verlaging van de belastingaftrek voor hypotheekrente. Ook wijst zij erop dat vanaf 1 januari 2013 maar liefst acht besluiten zijn gepubliceerd na de inwerkingtreding van de Wet herziening fiscale behandeling eigen woning.

De Nederlandse woningmarkt zal naar verwachting binnen afzienbare tijd stabiliseren en uiteindelijk – op termijn - zullen de prijzen weer gematigd gaan stijgen. Exacte voorspellingen van toekomstige prijsontwikkelingen zijn echter niet te doen. Wel is duidelijk dat de prijsdalingen sinds het derde kwartaal van 2008 eerder het gevolg zijn van veranderingen in de economische en beleidsmatige omgeving dan van het uiteenspatten van een zeepbel.

Calcasa analyseerde het waardeverloop voor in de periode 1995-2013 gekochte woningen. Sinds 2008 is een gemiddelde koopwoning in Nederland 34 duizend euro minder waard geworden. Gecorrigeerd voor inflatie zijn koopwoningen gemiddeld 63 duizend euro in waarde gedaald. Omgerekend naar alle koopwoningen in Nederland is sinds de start van de crisis 130 miljard euro aan waarde in woningen verdampt. Zie link voor uitgebreide rapportage.

De Woningmarktindicator van Makelaarsland laat na een maand van stabilisatie in de zomermaand juli een flinke groei zien in het aantal bezichtigingen. Het aantal woningverkopen (onder voorbehoud van financiering) is licht gestegen ten opzichte van vorig jaar.

Een woning is niet langer ‘voor altijd’, maar moet geschikt zijn voor de levensfase, aldus bijna 75 procent van de ANBO-leden in onderzoek onder ruim 1700 respondenten. De ANBO meldt dat hiermee de verrassende bereidheid wordt uitgesproken om de gezinswoning te verlaten voor een woning die is afgestemd op de behoeften van senioren. Tegelijkertijd doemen problemen op, omdat er een groot tekort is aan die broodnodige seniorenwoningen en woningen die aangepast zijn aan mensen en hun beperkingen.

Op woningmarkten gaan dalende huizenprijzen vaak samen met een dalend aantal transacties. Dit verschijnsel kan onder meer samenhangen met het fenomeen verliesaversie meldt het CPB. Huiseigenaren die hun huis willen verkopen, zijn, bij een verwacht verlies, minder bereid met de prijs te zakken dan huiseigenaren die hun huis vermoedelijk met winst zullen verkopen.

Nederland vergrijst. Het aandeel 65-plussers in de Nederlandse bevolking neemt naar verwachting toe van 16 procent in 2012 tot 25 procent in 2040. Het aandeel ‘oudere ouderen’ (75-plus) neemt toe: van 7 procent nu tot 14 procent in 2040. Deze vergrijzing heeft gevolgen voor de woningmarkt, de mobiliteit en de regionale economie. Zie link voor rapport.

Beroepsvereniging VastgoedPRO heeft onder haar leden een onderzoek uitgevoerd om inzicht te krijgen in de ontwikkeling van de huizenmarkt, die zij verwachten. Volgens de makelaars en taxateurs van VastgoedPRO is het dieptepunt in 2013 bereikt en wordt voor 2014 een herstel voorzien. Na een slecht eerste halfjaar verwacht het merendeel ook de komende zes maanden nog een moeizame markt. Opvallend is, dat de meeste respondenten in het onderzoek (89%) verwachten dit jaar wel te kunnen overleven. Maar dan moet 2014 wel de noodzakelijke opleving gaan brengen.

Het consumentenvertrouwen in de woningmarkt is in de maand juni wederom licht gestegen, zo laat de Eigen Huis Marktindicator zien. Het gevoel onder consumenten dat het nu een goede tijd is om een huis te kopen stijgt in juni van 63 naar 68 punten. Ten opzichte van de neutraalwaarde van 100 punten is de situatie op de woningmarkt echter nog allesbehalve normaal. De marktindicator laat zes maanden op rij tekenen van voorzichtig herstel zien. Een half jaar geleden, in december 2012, bereikte het consumentenvertrouwen met een score van 51 punten echter een absoluut dieptepunt.

De woningmarkt stabiliseert. Dat betekent dat de daling van de huizenprijzen vrijwel tot stilstand is gekomen. Het aantal transacties is in het tweede kwartaal van dit jaar flink gestegen. Dat betekent dat mensen aanvoelen dat de daling van de huizenprijzen niet verder zal doorzetten. De markt kan vanaf dit punt alleen nog maar stijgen. Dit is dus het moment om een huis te kopen. Dat zegt Paul van den Putten, algemeen directeur van de ERA-makelaars in Nederland.

Bestaande koopwoningen waren in mei 8,2 procent goedkoper dan in mei 2012, meldt het Kadaster. De prijsdaling ten opzichte van een jaar eerder is iets groter dan in de voorgaande maand. Toen waren de huizen 7,6 procent goedkoper. De index van het CBS en het Kadaster geeft de prijsontwikkeling weer van bestaande particuliere koopwoningen in Nederland.

Volgens een rapport van Standard & Poor's presteren de Nederlandse hypotheekobligaties stabiel, ondanks een waarschijnlijke verdere daling van de huizenprijzen.

Het topsegment van de Nederlandse woningmarkt vertoont begin 2013 een ongezonde marktverhouding. Een forse daling van 28,1% van het aantal verkopen staat tegenover een lichte daling van 6,0% van het aantal woningen in aanbod, ten opzichte van een jaar geleden. Verkoopprijzen staan daarnaast onder druk en looptijden stijgen. Dit blijkt uit de jaarrapportage Sprekende Cijfers Woningmarkten Topsegment 2013 van Dynamis Vastgoedconsultants en Makelaars.

De algemene commissie voor Wonen en Rijksdienst heeft een aantal vragen voorgelegd aan tijdelijke commissie Huizenprijzen over de brief van 10 april 2013 houdende het Eindrapport van het Parlementair onderzoek «Huizenprijzen» (Kamerstuk 33 194, nrs. 2 t/m 7).

De Eigen Huis Marktindicator, die het vertrouwen op de woningmarkt meet, beleeft de grootste stijging sinds het begin van de metingen in april 2004. De Marktindicator stijgt in mei met 6 punten van waarde 57 naar 63. Daaruit concludeert Vereniging Eigen Huis dat er sprake is van een trendbreuk. Ten opzichte van de neutraalwaarde 100 is de situatie op de woningmarkt nog allesbehalve normaal, maar de negatieve spiraal in het consumentenvertrouwen is hiermee doorbroken.

Hoge schulden bij huishoudens, funding banken en een woningmarkt die vastzit zijn volgens het Internationaal Monetair Fonds de belangrijkste oorzaken van de beperkte economische groei in Nederland.

De woonconsument heeft in april duidelijk meer vertrouwen gekregen. Nadat in het eerste kwartaal klein stapjes vooruit zijn gezet, maakte het vertrouwen dat burgers in de woningmarkt hebben in april een sprong vooruit. De Eigen Huis Marktindicator, die sinds mei 2004 het consumentenvertrouwen in de woningmarkt meet, stijgt met drie punten van waarde 54 naar 57. Bij een waarde van 100 punten is de stemming neutraal. “De woningmarkt zit daarmee nog steeds in een diep dal, maar dit is het eerste signaal dat duidt op een keerpunt”, aldus woningmarktspecialist Bob Maas van Vereniging Eigen Huis. “Om daar zeker van te zijn, moet de Marktindicator ook in mei een positieve ontwikkeling laten zien. Het heeft er alle schijn van dat dit gaat gebeuren.”