In de praktijk worden er alleen voor het aanvullend pensioen reserves opgebouwd. De AOW wordt gefinancierd uit lopende middelen. Die middelen komen primair uit de AOW-premies, die worden betaald door alle belastingbetalers onder de pensioengerechtigde leeftijd. Deze premies zijn echter in steeds mindere mate toereikend. In 2014 dekten de premie-inkomsten (23 miljard) slechts twee derde van de AOW-uitkeringen (34 miljard). Dit komt omdat er door de vergrijzing steeds meer AOW-gerechtigden zijn, terwijl de hoogte van de AOW-premie wettelijk gemaximeerd is. Het tekort wordt aangevuld door de overheid uit de algemene middelen, waar elke belastingbetaler aan bijdraagt. Dit meldt CBS.

Afgelopen winter zijn er meer mensen overleden dan in de winter van 2013/’14. Vooral de sterfte onder 80-plussers was hoger, ook in vergelijking met eerdere winters. Dat heeft het CBS bekendgemaakt.

Het CBS meldt dat per 1 oktober 2014 Nederland bijna 2,2 duizend inwoners van 100 jaar of ouder heeft. Ten opzichte van 1 januari 2000 is dit een ruime verdubbeling. Tot 2025 is de verwachting dat dit aantal opnieuw zal verdubbelen.

Er lijkt sprake van een licht herstel op de Nederlandse woningmarkt. Het PBL waarschuwt in een rapport (zie download) echter voor een te groot optimisme. In sommige, vooral stedelijke regio’s trekt de markt misschien aan, maar nieuwbouw is in grote delen van het land niet vanzelfsprekend.

Nederlanders worden steeds ouder: in 2030 is de levensverwachting van mannen 82 jaar, die van vrouwen 85. Mede door de vergrijzing telt Nederland in 2030 circa 7 miljoen mensen met een chronische ziekte. Dat is ongeveer 40% van de bevolking; nu is dat nog 32%. Dit zijn enkele uitkomsten uit ‘Een gezonder Nederland’, de Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2014 (VTV) van het RIVM (zie download).

Eind 2012 ontvingen 3 miljoen personen een pensioenuitkering van een Nederlands pensioenfonds, een stijging van 16,7% ten opzichte van 2007. Dat blijkt uit gegevens van De Nederlandsche Bank. Het aantal personen dat een ouderdomspensioen of een nabestaandenpensioen krijgt is sinds 2007 met 453 duizend (+27,5%) respectievelijk 32 duizend (+4,2%) toegenomen, terwijl het aantal ontvangers van een arbeidsongeschiktheidspensioen met 54 duizend personen (-31,4%) is gedaald.

Een woning is niet langer ‘voor altijd’, maar moet geschikt zijn voor de levensfase, aldus bijna 75 procent van de ANBO-leden in onderzoek onder ruim 1700 respondenten. De ANBO meldt dat hiermee de verrassende bereidheid wordt uitgesproken om de gezinswoning te verlaten voor een woning die is afgestemd op de behoeften van senioren. Tegelijkertijd doemen problemen op, omdat er een groot tekort is aan die broodnodige seniorenwoningen en woningen die aangepast zijn aan mensen en hun beperkingen.

Nederland vergrijst. Het aandeel 65-plussers in de Nederlandse bevolking neemt naar verwachting toe van 16 procent in 2012 tot 25 procent in 2040. Het aandeel ‘oudere ouderen’ (75-plus) neemt toe: van 7 procent nu tot 14 procent in 2040. Deze vergrijzing heeft gevolgen voor de woningmarkt, de mobiliteit en de regionale economie. Zie link voor rapport.

Het doel van de Monitor Investeren voor de Toekomst is op de eerste plaats het in beeld brengen van de voortgang van de realisatie van geschikte woningen voor ouderen en mensen met beperkingen en op de tweede plaats het opnieuw bepalen van de opgave voor de komende jaren. Voor beide doelen levert het WoonOnderzoek Nederland (WoON) de basis.

Minister Blok (Wonen en Rijksdienst) heeft de Tweede Kamer over de aanstaande publicatie van de Demowijzer geïnformeerd. Over een aantal decennia zal de groei van de bevolking in Nederland zeer waarschijnlijk ten einde komen. Zo rond 2040 verwacht het CBS voor Nederland als geheel een omslag van groei naar stagnatie of krimp. Om de ontwikkelingen in krimp- en anticipeergebieden te kunnen volgen is het van belang om over een adequaat meetinstrumentarium te beschikken.

Steeds meer 65-plussers hebben een koopwoning. En steeds meer 65-plussers een hypotheekschuld. Van alle 65-plussers met een eigen woning had in 1986 24% een hypotheekschuld; in 1994 was dit 30%; in 2002 48% en in 2012 is dit percentage opgelopen tot 57. De mogelijkheden voor verzilvering van de overwaarde op de eigen woning moeten wat de lange termijn betreft dan ook niet te optimistisch worden ingeschat.

Ouderen verhuizen veel minder dan jongeren. De verwachting is dan ook dat door de vergrijzing op de korte termijn (5-10 jaar) de woningmarkt verder stagneert. Deze conclusie trekken onderzoekers van het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving) in een artikel (zie link verderop) in het Tijdschrift voor Volkshuisvesting.

De CVD stelt voor de hypotheekrenteaftrek te beperken. In haar advies stelt de commissie de bestaande en nieuwe gevallen fiscaal gelijk te behandelen, de annuïteitenaflossing niet te verplichten (huidig voorstel BP2013) en de rente over restschulden wel fiscaal aftrekbaar te maken. Deze punten en andere aanpassingen heeft de CVD in haar voorstel gedaan. Het volledige rapport is als download beschikbaar en wij hebben een aantal onderdelen uitgelicht.

De AOW-leeftijd stijgt in 2035 door naar 68 jaar als de levensduur van Nederlanders blijft toenemen. Dat stelt minister Henk Kamp van Sociale Zaken. Een jaar geleden ging Kamp er nog van uit dat door de koppeling aan de levensverwachting de pensioenleeftijd in 2040 zou uitkomen op 68 jaar.

Om de stijging in de zorgkosten te temperen, moeten ouderen in de toekomst zelf bijdragen. Ze zouden bijvoorbeeld de woningwaarde moeten gebruiken om zorg in te kopen. Terwijl zij in hun eigen huis blijven wonen, kunnen ze de waarde deels verzilveren bij de bank of pensioenfonds en daarvan verzorging of verpleging regelen.

Tussen 2020 en 2030 zullen de lonen fors stijgen. Door de vergrijzing zal er namelijk een enorme spanning ontstaan op de arbeidsmarkt.

Een meerderheid van de Tweede Kamer wil snel af van het Spaarfonds AOW, omdat het ‘vergrijzingsfonds’ een lege pot is.

Vijftigplussers blijken relatief meer aan de fiscus af te dragen dan andere leeftijdsgroepen. Een gemiddeld huishouden draagt op jaarbasis gemiddeld 19.000 euro af aan de Belastingdienst, huishoudens met een 50- tot 65-jarige als kostwinner betalen bijna 33.000 euro per jaar aan de fiscus.

Minister Bos van Financiën heeft een extra miljardengat op de rijksbegroting door de hogere levensduur van Nederlanders. Vorige week meldden wij al dat daardoor ook de dekkingsgraad van pensioenfondsen onder druk komt te staan.

In 2008 bedroeg de gemiddelde leeftijd van de werkzame beroepsbevolking 40,3 jaar. Dat was in 2001 met 38,3 jaar nog twee jaar lager. Deze stijging komt door de toename van het aantal ouderen en van hun arbeidsdeelname. Tussen 2001 en 2008 steeg de netto-arbeidsparticipatie van 55 tot 65-jarigen van 34 naar 45 procent.