Nationaal regime MiFID vóór 1 januari 2008

Nationaal regime MiFID

Op 1 november 2007 treedt de richtlijn Markten in financiële instrumenten (MiFID) in werking. Speciaal voor financiële dienstverleners wordt er een nationaal regime opgesteld dat naar verwachting voor 1 januari 2008 in werking zal treden. Vanaf 1 november 2007 zal er een tijdelijke vrijstelling gecreëerd worden, die aansluit bij de praktijk van vóór 1 november 2007.

Het nationaal regime houdt in dat financiële dienstverleners die beschikken over een vergunning voor het adviseren in hypothecair krediet, levensverzekeringen en/of financiële instrumenten van rechtswege een registratie krijgen onder het nationaal regime. Hiervoor hoeft u dus niets te doen. Daarmee wordt voorkomen dat een groot deel van de financiële dienstverleners een MiFID-vergunning moet aanvragen. Het nationaal regime is van belang indien u adviseert of wil gaan adviseren in onder meer de volgende producten:

·       hypotheken die worden gecombineerd met een beleggingsrekening;

·       bancaire levensloopregelingen gekoppeld aan een beleggingsrekening;

·       bancaire spaarproducten gekoppeld aan een beleggingsrekening.

Het nationaal regime bevat de mogelijkheid om aan te geven dat u geen gebruik wilt maken van het nationaal regime (de zogenaamde ‘opt-out regeling’). Indien u ervoor kiest om gebruik te gaan maken van de opt-out-regeling is het gevolg dat er geen beleggingsadvies gegeven mag worden en er geen orders mogen worden doorgegeven in financiële instrumenten tenzij men beschikt over een vergunning als beleggingsonderneming.

Nationaal regime MiFID op hoofdlijnen

In de nieuwsbrief van 3 augustus 2007 heeft de AFM u geïnformeerd over de impact die MiFID heeft op financiële dienstverleners die beleggingsdiensten verrichten, zoals bijvoorbeeld het adviseren in effectenhypotheken (hypotheek gecombineerd met een beleggingsrekening). Zij vallen in beginsel onder de reikwijdte van de MiFID. De reden hiervoor is dat zij adviseren over financiële instrumenten en/of orders in financiële instrumenten doorgeven. Hypotheken met een beleggingsverzekering vallen niet onder de MiFID. De reden hiervoor is dat verzekeringsproducten buiten de reikwijdte van de MiFID vallen.

Vanwege de impact die een onverkorte toepassing van alle MiFID-regels heeft op ondernemingen die adviseren in en/of orders doorgeven inzake financiële instrumenten, gaat het ministerie van Financiën gebruik maken van de mogelijkheid die artikel 3 van de MiFID biedt om een voorwaardelijke vrijstelling te ontwerpen. Deze vrijstelling zal resulteren in een op hen toegesneden nationaal regime. Daarmee wordt voorkomen dat een groot deel van de financiële dienstverleners een MiFID-vergunning moet hebben.

Inhoud nationaal regime

Het voorstel van de Minister van Financiën is om het nationaal regime open te stellen voor iedere onderneming die adviseert over deelnemingsrechten in beleggingsinstellingen of orders in die fondsen ontvangt en doorgeeft zonder andere beleggingsdiensten te verlenen. Bovendien gelden de voorwaarden dat de onderneming geen gelden of financiële instrumenten van cliënten onder zich houdt, dat deze haar diensten niet grensoverschrijdend verleent en voldoet aan de overige voorwaarden die zijn gesteld aan deelname aan het nationaal regime.

De reikwijdte is beperkt tot dienstverlening in verband met rechten van deelneming in beleggingsinstellingen in de zin van de Wft. Daarmee wordt de dienstverlening in verband met effecten (bijvoorbeeld individuele aandelen en obligaties) buiten het bereik van het nationale regime gehouden. Het nationaal regime zal met name interessant zijn voor financiële dienstverleners, aangezien de reikwijdte van het nationaal regime aansluit bij de huidige praktijk van adviseren over effectenhypotheken met beleggingsfondsen.

Gedragsregels nationaal regime

Uitgangspunten bij dit nationaal regime zijn dat de bescherming die de MiFID afnemers van beleggingsadvies beoogt te bieden intact wordt gehouden. Ook is rekening gehouden met de mogelijke effecten op het speelveld tussen financiële dienstverleners en reguliere beleggingsondernemingen die beleggingsadvies verlenen enerzijds en financiële dienstverleners die adviseren over beleggingsverzekeringen anderzijds. Concreet betekent dit dat de regels van de MiFID in principe van toepassing zijn in het nationaal regime, tenzij expliciet daarvan wordt afgeweken. Op dit moment denkt men aan (gedrags)regels inzake:

·       deskundigheidseisen (niveau beleggen A of mogelijk hoger);

·       beroepsaansprakelijkheidsverzekering of aanhouden van eigen vermogen;

·       algemene zorgplicht en het voorkomen van belangenconflicten;

·       nadere uitwerking van de ken-uw-klant verplichting (klantprofiel);

·       provisieregels (adviesmatch) of MiFID inducements-regels;

·       informatieverstrekking over financiële instrumenten;

·       organisatorische eisen die verband houden met de gedragsregels.

Op dit moment ligt er nog geen tot in alle details uitgewerkte ministeriële regeling voor het nationaal regime MiFID.

Wat betekent het nationaal regime voor uw vergunningplicht?

Ondernemingen die toegang willen hebben tot dit nationaal regime dienen een registratie bij de AFM te verkrijgen. Financiële dienstverleners die al een vergunning voor bemiddelen of adviseren in levensverzekeringen, hypotheken en/of financiële instrumenten hebben, krijgen van rechtswege een registratie onder het nationaal regime. Financiële dienstverleners kunnen evenwel aangeven geen gebruik te willen maken van het nationaal regime (de zogenaamde ‘opt-out-regeling’). Hiervoor zal de AFM zodra er meer bekend is een speciaal opt-out-formulier op haar website plaatsen. Indien u ervoor kiest om gebruik te gaan maken van de opt-out-regeling is het gevolg dat er geen beleggingsadvies gegeven mag worden en er geen orders mogen worden doorgegeven in financiële instrumenten tenzij men beschikt over een vergunning als beleggingsonderneming.

Let op!

Financiële dienstverleners die al een vergunning voor adviseren in levensverzekeringen, hypothecair krediet en/of financiële instrumenten hebben, krijgen van rechtswege een registratie onder het nationaal regime. Hiervoor hoeft u dus niets te doen.

Financiële dienstverleners die vanaf de inwerkingtreding van het nationaal regime (naar verwachting voor 1 januari 2008) willen adviseren over alle financiële instrumenten (en hun advies niet willen beperken tot deelnemingsrechten in beleggingsinstellingen zoals bepaalde in het nationaal regime) zullen een vergunning als bedoeld in artikel 2:96 Wft voor het verlenen van beleggingsdiensten moeten aanvragen.

Consultatie nationaal regime Mifid

Afgelopen maand heeft het ministerie van Financiën het beleidsdocument ‘Nationaal regime in verband met de MiFID’ geconsulteerd. Ook is het nationaal regime de afgelopen week in de Tweede Kamer aan bod gekomen tijdens de behandeling van het Wetsvoorstel MiFID (31 086). Tijdens de behandeling in de Tweede Kamer is afgesproken dat zij nog nader wordt geïnformeerd over de inhoud van het nationaal regime MiFID. Het gaat hierbij met name over het deskundigheidsniveau, (provisie)transparantie alsmede de organisatorische verplichtingen. Aangezien het formele proces van regelgeving inzake het nationaal regime nog niet is afgerond kunnen er nog wijzigingen komen. De minister van Financiën streeft ernaar vóór 1 januari 2008 het nationaal regime MiFID gereed te hebben.

Tijdelijke vrijstelling MiFID per 1 november 2007 voor financiële dienstverleners

Aangezien het nationaal regime MiFID nog niet formeel is vormgegeven, zal het ministerie van Financiën per 1 november 2007 een tijdelijke vrijstelling treffen totdat het nationaal regime van kracht wordt. Deze tijdelijke vrijstelling maakt het voor financiële dienstverleners met een Wft-vergunning voor het adviseren over hypothecair krediet, levensverzekeringen en/of financiële instrumenten onder bepaalde voorwaarden mogelijk om te adviseren over financiële instrumenten zonder MiFID vergunning. Wanneer de AFM meer informatie heeft over de tijdelijke vrijstelling, zult u door middel van een nieuwsbrief nader worden geïnformeerd.

Let op!

Naar verwachting treedt per 1 januari 2008 het nationaal regime in werking. De reikwijdte van het nationaal regime is beperkt tot deelnemingsrechten in beleggingsinstellingen.

Bron: Nieuwsbrief AFM, 24-10-2007