Hoge Raad bevestigt: kruislingse schenkingen eigen woning zijn fraus legis.

Feiten van de Zaak

Zaak 1: ECLI:NL:HR:2025:1327

• Partijen gebruikten een derdenbeding waarbij twee ouders elkaar over en weer een bedrag schonken via contractuele afspraken.
• De kinderen ontvingen geld dat werd gebruikt voor de eigen woning.
• Belastingdienst stelde dat het ging om fiscaal misbruik; belanghebbende stelde dat het derdenbeding civielrechtelijk geldig was en de vrijstelling toegepast mocht worden.

Zaak 2: ECLI:NL:HR:2025:1328

• Moeder [C] schonk €100.000 aan haar kind op 12 juli 2017.
• De dag erna schonk [A] eveneens €100.000 aan hetzelfde kind.
• In totaal schonk [C] €200.000 aan de kinderen van [A] en [A] €200.000 aan de kinderen van [C].
• Het geschonken bedrag werd gebruikt voor aflossing van de eigen woning.
• Belastingdienst weigerde de vrijstelling voor de schenking van [A], met als argument dat het ging om een kruislingse schenking.

Juridische Vraag

Is bij kruislings schenken via een derdenbeding sprake van een belaste schenking in de zin van de Successiewet, en kan daarop de schenkingsvrijstelling voor de eigen woning worden toegepast, of is sprake van misbruik (fraus legis)?

Uitspraak van het Hof

De Hoge Raad verklaart het beroep in cassatie ongegrond. Dit betekent dat het oordeel van het Hof Den Haag in stand blijft. De Hoge Raad verwijst naar een andere, gelijktijdig gewezen uitspraak (ECLI:NL:HR:2025:1328), waarin is geoordeeld dat bij constructies zoals deze sprake is van fiscale herkwalificatie: de civielrechtelijke vorm (derdenbeding) wordt genegeerd ten gunste van de economische realiteit. Volgens het Hof is sprake van wederzijdse bevoordeling zonder reëel schenkingskarakter, waarmee men slechts een belastingvoordeel nastreeft. De constructie wordt aangemerkt als een vorm van misbruik (fraus legis) waardoor de vrijstelling niet van toepassing is.

Bron: ECLI:NL:HR:2025:1327 en ECLI:NL:HR:2025:1328