Voorstel van VEH, Verbond van verzekeraars en NVM voor aanpak restschuld

Naar schatting 1 op de 6 huiseigenaren, ofwel zo'n 700.000 huishoudens, krijgt bij verkoop van de woning te maken met een restschuld van gemiddeld zo'n 35.000 euro (*). Vooral mensen die sinds 2001 een woning hebben gekocht bevinden zich in deze situatie, omdat de laatste jaren de woningprijzen fors zijn gedaald. Naarmate de woningprijzen verder eroderen vormen deze 'hypotheken onder water' bij verhuizing een toenemend maatschappelijk probleem (**). In de praktijk vormen restschulden immers een belemmering voor de doorstroming op de woningmarkt.

NHG voorwaarden
Nationale Hypotheek Garantie (NHG) speelt in het plan van de drie organisaties een belangrijke rol bij het oplossen van een aanzienlijk deel van de restschuldenproblematiek. De NHG-voorwaarden moeten worden aangepast door op te nemen dat een restschuld meefinancierbaar is bij de aankoop van een volgende woning. Voorwaarde is dat de hypotheek op de te verkopen woning ook met NHG is verstrekt en dat wordt voldaan aan inkomensnormen. Hierdoor blijven de risico’s voor de overheid nagenoeg gelijk en is een restschuld op een NHG-hypotheek geen belemmering meer bij verhuizing. Langs deze weg kan de restschuld worden meeverhuisd naar de volgende woning en vervolgens desgewenst in een in overleg met de woningeigenaar vast te stellen termijn worden afgebouwd.

Bijleenregeling
Ook de fiscale behandeling van restschulden vormt een belemmering voor de doorstroming op de woningmarkt. Restschulden worden in de huidige wetgeving ten onrechte niet aangeduid als eigenwoningschuld, enkel omdat de verkochte woning geen eigendom/hoofdverblijf meer is. Hierdoor is er geen recht meer op renteaftrek over de restschuld zodra de woning verkocht is. VEH, Verbond en NVM pleiten er daarom voor de bijleenregeling aan te passen, zodanig dat restschulden in fiscale zin kunnen worden ‘meeverhuisd’. De aftrek zou overigens ook in stand moeten blijven bij verhuizing naar een huurwoning. Voor zover dit effect heeft op de overheidsfinanciën wordt dit effect gecompenseerd als er versneld wordt afgelost.

De drie organisaties roepen politiek Den Haag op de aftrekbaarheid van de restschuld mee te nemen in het belastingplan 2013 en tevens om de voorwaarden van de NHG te wijzigen om het meefinancieren van een restschuld mogelijk te maken. Via deze relatief eenvoudige ingrepen kan een groot deel van de huizenbezitters die willen of moeten verhuizen met een hypotheek onder water weer perspectief worden geboden, is de overtuiging van VEH, Verbond en NVM.

Bron: VEH, Verbond en NVM

(*) Zie rapport: Feitenkaarten Financiering van de Nederlandse koopwoningmarkt, de Argumentenfabriek, maart 2012, onderzoek in opdracht van Vereniging Eigen Huis.

(**) Zie rapport "Restschuld in Nederland: omvang en consequenties", Prof. dr. J.B.S. Conijn (ASRE/UvA), onderzoek in opdracht van de NVM, januari 2012.