Buitenlandse partijen azen op Nederlandse hypotheekmarkt

De Nederlandse hypotheekmarkt is minder competitief dan in eerdere jaren. Verschillende aanbieders zijn weggegaan. Hoge marges zijn voor de overgebleven spelers momenteel belangrijker dan marktaandeel. Dat betekent minder scherpe tarieven. “Buitenlandse spelers kijken naar Nederland”, stelt financieel directeur Guillaume Lobjoie van BNP Paribas. “Het is een aantrekkelijke, volwassen markt.”

Hoge rente
Is de geringe competitie ook oorzaak van de hoge hypotheekrentes? De banken stellen dat lenen op de geld- en kapitaalmarkt duurder is dan de protesterende consumentenorganisaties voorspiegelen. “De verdediging van de hoge marges door Nederlandse banken gaat op zich wel op”, meent Edmond Hilhorst van Independer.nl. Hoogleraar Harald Benink van de Universiteit van Tilburg deelt die mening. “De kans dat mensen in de problemen komen is door de crisis ook toegenomen. Een bank rekent daarvoor een hogere risicopremie.”

Weinig spelers
De Nederlandse hypotheekmarkt is voor 80 procent in handen van de vier grootste banken: Rabobank, SNS, ING en ABN Amro. Daarnaast is er een handvol buitenlandse spelers actief op de markt, waaronder BNP Paribas en Bank of Scotland. “Je kunt niet direct spreken van een kartel, maar er is wel minder concurrentie dan voor de crisis”, aldus Benink. “Maar er hoeft ook niet per se sprake te zijn van een kartel om de huidige situatie te verklaren.” Volgens de hoogleraar gaat het om een optelsom van verschillende zaken.

Basel
Ten eerste is de druk voor banken om de kapitaalbuffers te verhogen groot. Banken namen voor de crisis genoegen met minder rendement op hypotheken en pakten winst op de verkoop van andere producten aan hypotheekklanten. Dat kunnen ze zich niet meer veroorloven, nu de nieuwe kapitaaleisen van Basel III in aantocht zijn. Banken vinden hoge marges (en dus het versterken van de kapitaalbuffers) momenteel belangrijker dan marktaandeel.

Consument
Daarnaast wordt gewezen op de rol van de hypotheekklant. “Er is sprake van luiheid bij consumenten, ze lijken na de crisis geen zin te hebben in verdieping. Ze vergelijken niet en betalen duizenden euro’s te veel; ze zijn lam geslagen door al het slechte nieuws”, stelt Hilhorst. Ook zijn Nederlanders voorzichtiger geworden na het drama met spaarders bij de IJslandse bank Icesave. Hilhorst: “Consumenten hechten veel waarde aan een betrouwbare grote bank, het liefst een uit eigen land. Dat is eigenlijk vreemd want bij een hypotheek kun je je geld niet kwijtraken, zoals dat wel bij sparen kan.”

Dan is het ook nog zo dat banken zich aan het herstellen zijn van de crisis en de daarbij behorende reorganisaties. Ze richten zich in deze fase nog op hun thuismarkt.

Buitenlandse spelers
Bank of Scotland met een marktaandeel van 2 procent en BNP Paribas met een marktaandeel van 5 procent verwachten meer buitenlandse spelers in Nederland. Dat hangt volgens hen vooral samen met de kwaliteit van de Nederlandse hypotheekmarkt. De markt is volwassen, aantrekkelijk en transparant. “De kwaliteit is erg hoog”, meent een woordvoerder van de Schotse bank. “Het betaalgedrag van Nederlandse consumenten is goed. Er is weinig betalingsachterstand.” Ook BNP Paribas wijst op het betaalgedrag van de Nederlanders. “Dat is veel beter dan bijvoorbeeld bij de Spanjaarden.”

Bron: DFT, 28-08-2010