PvdA: ‘Stop verkoop van woekerpolissen’

Het ingezonden artikel van Mei Li Vos in het FD: “De woekerpolisaffaire woekert maar door. De laatste ontwikkeling is dat de AFM de tussenpersonen heeft onderzocht die deze financiële producten aan de man brengen. Slechts een kwart van de tussenpersonen geeft een goed advies aan de consument. Let wel, de AFM heeft de kwaliteit van het advies onderzocht toen nadat bekend was geworden dat veel beleggingsverzekeringen door de hoge kosten veel minder opbrengen dan werd voorgespiegeld aan de consumenten.

Het laatste onderzoek van de AFM komt twee jaar na het eerste vernietigende onderzoek over de beleggingsverzekeringen, een advies van de financiële ombudsman over hoe gedupeerden gecompenseerd kunnen worden, ruim een jaar gesteggel over een feitenonderzoek en vele Kamerdebatten en consumentenprogramma's over woekerpolissen. Slechts één verzekeraar heeft naar aanleiding van de affaire actie ondernomen: Nationale-Nederlanden heeft een financieel product uit de markt genomen, omdat het product te hoge kosten heeft. Nogal een gratuit gebaar, zeker als je bedenkt dat de verkoop van dit soort polissen toch al is ingestort.

Dat de AFM concludeert dat slechts een kwart van die adviezen leidt tot een passend product van de consument is niet alleen schokkend, maar zou ook tot een andere conclusie kunnen leiden. Namelijk dat de producten te complex zijn. De AFM verbiedt de verkoop van producten vooralsnog niet, er is een vrije markt. Er geldt slechts voor een kleine categorie samengestelde producten een verbod op de verkoop aan consumenten. Deze mogen alleen tussen instellingen verkocht worden. Maar als we vaststellen dat bijna geen enkele consument dit soort producten durft te kopen zonder tussenpersoon, zijn ze misschien ook wel te complex voor de gemiddelde consument. We kunnen nog lang wachten op de dag dat de meeste consumenten dermate financieel onderlegd zijn dat ze samengestelde producten zelf kunnen doorgronden. Tot die tijd is een verbod op complexe producten wellicht beter. Wat was er ook alweer mis met een lineaire of spaarhypotheek? O ja, dat de tussenpersonen er zo weinig op verdienen.

Mocht een verbod stuiten op de protesten van de liefhebbers van de vrije markt, dan kan de AFM het provisiestelsel snel verbieden. Zolang consumenten door hun informatieachterstand afhankelijk zijn van tussenpersonen moeten de tussenpersonen echte financieel adviseurs worden. Dat kan als de consumenten hen direct betalen voor hun advies, en niet de verzekeraars en banken via provisies. Ik ben ook een warm voorstander van de vrije markt, maar dan wel volgens de principes van Adam Smith, de markt als een interactie tussen mensen met dezelfde kennis en macht, gedreven door dezelfde belangen.

We moeten weer vertrouwen kunnen hebben in onze financiële instellingen. De financiële sector draagt 6,5% aan het nationaal product bij. Dat is geen kattenpis. Als deze sector door eigen kortzichtigheid in de problemen raakt, hebben we daar met zijn allen last van. Een eerlijke markt heeft een strenge toezichthouder nodig.”

Bron: Het Financieele Dagblad, 15-07-2008