De verzekeringsovereenkomst is vooral een overeenkomst die gebaseerd is op de goede trouw van beide bij de overeenkomst betrokken partijen. Bij het tot standkomen van de verzekeringsovereenkomst baseert de verzekeraar zich vaak alleen op de gegevens die door de verzekerde worden verstrekt. Bijvoorbeeld door het invullen van een aanvraagformulier. Op grond van die gegevens probeert de verzekeraar een inschatting te maken van het risico dat ter verzekering wordt aangeboden. Aan de hand van die inschatting bepaalt de verzekeraar of hij wil verzekeren en zo ja op welke voorwaarden en tegen welke premie. De verzekeraar heeft er dus alle belang bij dat de verzekeringnemer de juiste informatie verstrekt.

Uit de overeenkomst vloeien verplichtingen voort. Een aantal van die verplichtingen hebben betrekking op het moment dat het risico zich openbaart waartegen de verzekering is gesloten. De eerste verplichting die we in de wet tegenkomen is de meldings- en inlichtingenplicht.

Er is sprake van samenloop wanneer het belang van een verzekerde meerdere keren is verzekerd tegen hetzelfde risico en schade. Er is geen sprake van samenloop wanneer meerdere verzekeraars het risico dekken op de zelfde polis, zoals bij de beurspolis gebruikelijk is. In dat geval is er sprake van co-assurantie. Een voorbeeld van samenloop is een schade die zowel op de inboedelverzekering gedekt is als op de kostbaarhedenverzekering. Of een schade die gedekt is op een reisverzekering, maar ook op de Zorgverzekering.

Artikel 7:951 BW zegt: De verzekeraar vergoedt geen schade aan een verzekerde zaak, indien die is veroorzaakt door de aard of een gebrek van die zaak. Het gaat in dit artikel om regelend recht, dus mag er van worden afgeweken. Een gebrek is een minderwaardige eigenschap van een zaak, die een dergelijke zaak niet behoort te hebben.

Sinds 1 januari 2006 is het verzekeringsrecht, zoals dat werd behandeld in het Wetboek van Koophandel, vervangen door een nieuwe wettelijke regeling in het Burgerlijk Wetboek. Deze regeling is vastgelegd in boek 7. De opbouw van de wetgeving is gelaagd. Dat wil zeggen dat de wet bestaat uit een afdeling met algemene bepalingen, een afdeling die specifiek handelt over schadeverzekeringen en een afdeling over sommenverzekeringen.

Een begrip dat we niet meer terug vinden in artikel 7:925 BW is schadeloosstelling. Artikel 7:925 BW handelt dus niet alleen meer over schadeverzekeringen maar ook over sommenverzekeringen. Dit in tegenstelling tot artikel 246 WvK dat bepaalde dat de verzekeraar schadeloosstelde.

Er wordt in artikel 7:964 BW ook nog een definitie gegeven van de sommenverzekering.

Onder de oude wetgeving was schade door eigen schuld van de verzekerde niet gedekt. Omdat verzekeraars bepaalde vormen van schuld wel wilden verzekeren moest er in de voorwaarden dus aangegeven worden welke vormen van schuld wel en welke niet waren verzekerd. In de huidige wetgeving is de situatie omgedraaid. Artikel 7:952 BW bepaalt namelijk dat de lat hoger wordt gelegd, namelijk bij opzet of roekeloosheid. Het artikel bevat geen dwingend recht, dus wanneer verzekeraars lichtere vormen van schuld willen uitsluiten, dan kunnen ze dat in hun voorwaarden regelen.