Publieke garantiefondsen bevorderen het eigenwoningbezit

Deze conclusies zijn ontleend aan het Amerikaanse proefschrift van Liou Cao. Het proefschrift met de titel: ‘The Feasibility and Functioning of Public Mortgage Insurance Models: An International Comparison’ is de eerste serieuze poging om een geïntegreerd analytisch kader te bieden. Hiermee wordt inzicht verkregen in de kosten en baten van een publieke hypotheekgarantie. Het proefschrift is uitgegeven in de NHG-reeks door de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen.

Karel Schiffer, Algemeen directeur van de Stichting heeft op 21 december 2006 het eerste exemplaar overhandigd aan Hans Dijkstal, voorzitter van The Atlantic & Pacific Exchange Program.

Karel Schiffer, zegt verheugd te zijn met de uitkomsten van het proefschrift: ‘Het proefschrift is een aanbeveling voor alle landen die hun garantiesysteem willen verbeteren. Dit geldt evenzeer voor de groeiende groep landen die geïnteresseerd is in een effectiever en efficiënter werkende woningmarkt en woningfinancieringsmarkt.’

Drie garantiefondsen vergeleken

Het proefschrift is naast theorie gebaseerd op drie case studies. De betreffende garantiefondsen zijn: De Federal Housing Administration, de Nederlandse Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen met de Nationale Hypotheek Garantie en het Mexicaanse Sociedad Hipothecaria Federal. De drie fondsen opereren verschillend en zijn in verschillende stadia van ontwikkeling. Dat is in lijn met de historische achtergrond op basis waarvan deze fondsen zijn ontstaan. In de VS was er na de depressie gebrek aan vertrouwen in de woningmarkt. Nederland heeft zich vooral gericht op het bevorderen van het eigenwoningbezit. In Mexico is het fonds van veel recenter datum en lag de betekenis daarvan bijvoorbeeld in de grote onzekerheid over de macro-economische ontwikkeling, het tekort aan financiële middelen en de grote informatiescheefheid.

Voordelen en soliditeit publieke garantiefondsen

De voordelen van een publiek fonds gelden voor zowel ontwikkelde landen als ontwikkelingslanden. Bij de laatste groep landen reiken de voordelen nog verder omdat daar de regelgeving en juridische infrastructuur voor de hypotheekmarkt veelal slecht is ontwikkeld en de informatie over het betalingsgedrag van huishoudens gebrekkig is of ontbreekt.

Het publieke karakter van de onderzochte fondsen leidt ertoe dat de overheid kan worden aangesproken. Daarom heeft Liou Cao gekeken naar de kans hierop bij ongunstige economische omstandigheden en hoe groot de omvang van de overheidsverplichting in dat geval zou zijn. Liou toont aan dat de programma’s financieel robuust zijn. In het bijzonder, zo constateert zij, is de financiële overlevingskans op langere termijn groter dan op de korte termijn. Hiermee zou in de premiestelling rekening moeten worden gehouden. Daarnaast is het belangrijk dat de premie juist wordt berekend om de overheid niet met verborgen verplichtingen te confronteren.