Minder financiering met obligaties door geldverstrekkers

De daling heeft vooral te maken met een verminderde populariteit van securitisaties bij banken vanwege toegenomen gebruik van andere financieringsvormen, waaronder met name de uitgifte van gedekte obligaties (‘covered bonds’).

Het gezamenlijk uitstaande bedrag aan Nederlandse externe securitisaties en gedekte obligaties nam in 2022 af met 4,4%, tot EUR 114 miljard. Ten opzichte van de totaal uitstaande woninghypotheken van huishoudens verstrekt door Nederlandse financiële instellingen (EUR 799 miljard) is dat 14%. In 2013 was dit nog 21%.

Wat zijn securitisaties en gedekte obligaties?

Bij securitisaties worden leningen aan huishoudens en bedrijven gebundeld en als obligaties herverpakt via speciaal daarvoor opgerichte ondernemingen. In Nederland gaat het daarbij overwegend om woninghypotheken; in dat geval worden de obligaties ‘Residential Mortgage-Backed Securities’ genoemd. Daarmee kunnen de oorspronkelijke kredietverstrekkers, zoals banken maar ook niet-bancaire partijen, middelen vrijspelen om bijvoorbeeld nieuwe leningen te verstrekken.

Covered bonds

Gedekte obligaties (‘covered bonds’) zijn door banken uitgegeven obligaties met – in Nederland – woninghypotheken als onderpand. Zij kunnen voor banken een alternatief zijn voor securitisaties. Het grote verschil met securitisaties is dat de uitgegeven obligaties op de balans van de banken zelf staan en dat de obligatiehouder niet alleen een claim op het onderpand heeft, maar ook op de bank.

De uitgegeven securitisaties en gedekte obligaties kunnen aan beleggers worden verkocht. Dit zijn de zogeheten externe (‘placed’ of ‘non-retained’) obligaties. Cijfers in dit bericht hebben alleen betrekking op deze obligaties. Deze obligaties kunnen ook zelf worden aangehouden voor eventueel gebruik als onderpand, bijvoorbeeld voor het verkrijgen van leningen van centrale banken. Dit worden interne (‘zelf gehouden’ of ‘retained’) obligaties genoemd. Deze zijn hier niet meegerekend.

Bron: DNB