Vierde editie monitor AOW-leeftijdsverhoging

De rapportage laat zien dat werknemers vaker wensen en ook denken te kunnen doorwerken. Zelfstandigen wensen en denken doorgaans langer te kunnen doorwerken, maar voor hen zien we juist een daling die ook ruim voor de Covid-crisis aanving. Uit de causale analyses op de intermediaire effecten blijkt net zoals uit de derde editie van de monitor dat de verhoging van de AOW-leeftijd precies datgene heeft bewerkstelligd dat beleidsmakers hiermee beoogd hadden.

Arbeidsparticipatie

De arbeidsparticipatie van ouderen is significant toegenomen door de verhoging van de AOW-leeftijd. Doordat de AOW-leeftijd over de tijd steeds belangrijker geworden is als norm-leeftijd om met pensioen te gaan (o.a. door afschaffing van prepensioenen) zien we dat mensen doorgaans langer in de arbeidsmarkt blijven totdat zij de verhoogde AOW-leeftijd bereikt hebben. Wel blijkt dat de coronapandemie ertoe heeft geleid dat voor het eerst de pensioenleeftijd van zelfstandigen licht gedaald is in 2020.

Uitkering

De verhoging van de AOW-leeftijd kan ertoe leiden dat mensen langer een werkloosheids- of een arbeidsongeschiktheidsuitkering ontvangen totdat zij in aanmerking komen voor AOW. Maar de trends laten ook zien dat het niet aannemelijk is dat deze uitkeringen in hoge mate als alternatieve routes voor vervroegde uittreding worden gebruikt. Er wordt geen toename geobserveerd in het percentage mensen dat een werkloosheids- of een arbeidsongeschiktheidsuitkering ontvangt. De coronapandemie heeft wel in 2020 tot een aanzienlijke stijging (ongeveer 1%-punt) geleid in het percentage ouderen die van werk naar WW/bijstand is uitgestroomd, terwijl er sprake is van een daling in het percentage mensen die van WW/bijstand naar werk is ingestroomd. Dit is echter niet gerelateerd aan de verhoging van de AOW-leeftijd.

Scholing

Sinds 2016 observeren we een dalende trend in de scholingsdeelname onder 55- tot en met 60-jarigen. Ook in 2020 is deze verder gedaald. Voor 61- tot en met 65-jarigen is er sprake van een stagnatie in de scholingsdeelname, waarbij moet worden opgemerkt dat deze ongeveer 5%-punten lager ligt dan van de 55- tot en met 60-jarigen. Ten opzichte van de derde editie van de monitor is nog geen nieuwe informatie beschikbaar over of werkgevers speciale voorzieningen of maatregelen hebben getroffen om doorwerken te faciliteren.

Gezondheid

Deze uitkomsten komen overeen met de bevindingen uit een eerder onderzoek van het RIVM dat laat zien dat de gezondheid van ouderen redelijk stabiel is en op de lange termijn zelfs nog iets kan verbeteren.

Bron: Rijksoverheid