Casus prijsgeven pensioenaanspraken eigen beheer

Het hof maakte uit de feiten en omstandigheden op dat de bv waarin de pensioenaanspraken van een voormalige DGA in eigen beheer waren ondergebracht, in 2002 weliswaar niet goed liep, maar dat geen sprake was van niet voor verwezenlijking vatbare rechten. Van belang daarbij was dat de bv in 2001 en 2002 weer winst maakte, in 2002 en 2003 stamrechtuitkeringen aan de DGA had gedaan en tussen 2001 en 2005 loonsverhogingen had toegekend aan de directeur van de bv (zijn zoon). Het hof concludeerde dat het aandeelhoudersbelang voorop heeft gestaan en niet het werknemersbelang. Daarom moest volgens het hof de gehele waarde van de pensioenaanspraken tot het belastbare loon van de voormalige DGA worden gerekend en was hij ook nog eens een aanzienlijk bedrag aan revisierente verschuldigd.

Onlangs was het prijsgeven van pensioenaanspraken ook aan de orde in een brief van de staatssecretaris van Financiën aan de Tweede Kamer. Zo gaf de staatssecretaris aan dat bij een pensioenverlaging wegens onderdekking van pensioenverplichtingen, die zijn veroorzaakt door beleggingsverliezen, geen sprake is van ‘niet voor verwezenlijking vatbare pensioenaanspraken’.

Als een werknemer (niet-aandeelhouder) wordt geconfronteerd met een pensioenverlaging van een pensioenfonds, leidt dit volgens de staatssecretaris in beginsel niet tot een belastbaar prijsgeven van pensioenaanspraken. De staatssecretaris ziet enkele rechtvaardigingen voor dit verschil in fiscale behandeling ten opzichte van een DGA:
1. een werknemer heeft geen doorslaggevende invloed op het beleggingsbeleid van het pensioenfonds
2. de waarde van het aandelenbezit van de DGA stijgt als hij zijn in eigen beheer ondergebrachte pensioenaanspraken prijsgeeft doordat de bv van de pensioenverplichtingen wordt bevrijd

De staatssecretaris is dan ook niet bereid om de in de wet opgenomen definitie van ‘niet voor verwezenlijking vatbare aanspraken’ te verruimen tot het afzien van pensioenaanspraken in situaties van onderdekking in de pensioen-bv. De verruiming zou aanleiding kunnen zijn tot oneigenlijk gebruik en het tegengaan daarvan zou tot disproportionele administratieve lasten kunnen leiden.

Bron: PricewaterhouseCoopers, 25-02-2010