Wijziging van de Zorgverzekeringswet

Download: "Nota" (pdf, 25 pagina's)

Marktoplossingen
De regering constateert zowel steun voor het voorstel als bezorgdheid voor de consequenties ervan als het gaat om de beperking van de werelddekking. De regering is zich ervan bewust dat als gevolg van het wetsvoorstel een nieuwe situatie ontstaat die zich in de praktijk nog moet uitkristalliseren. De regering is echter van mening dat beperking van de werelddekking tot Europa nodig is voor een houdbare zorgverzekering. Voor een vakantie of verblijf buiten Europa kunnen mensen zich apart verzekeren. De regering gaat ervan uit de verzekeringsbranche adequate alternatieve verzekeringen in de markt zet.

Evaluatie
De regering is bereid om de beperking in de werelddekking in de Zvw te evalueren. Een periode van twee jaar acht de regering echter te kort. Om de effecten van dit wetsvoorstel in de praktijk te kunnen beoordelen dient een termijn van ten minste vijf jaar te worden aangehouden.

Ingangsdatum
In verband met de noodzakelijke voorbereidingen die gepaard gaan met de beperking van de werelddekking (voorlichting aan verzekerden, aanpassing polissen, ontwikkelen nieuwe verzekeringsproducten) heeft Zorgverzekeraars Nederland (hierna: ZN) kenbaar gemaakt dat verzekeraars minimaal een half jaar nodig hebben om in te spelen op de gevolgen van dit wetsvoorstel. Daarom moet uiterlijk medio juni van een lopend kalenderjaar duidelijk zijn of de wet ingaat op 1 januari van het daaropvolgende kalenderjaar. De regering houdt rekening met dit verzoek. Indien de Eerste Kamer voor 1 juli instemt met het wetsvoorstel, worden de zorgverzekeraars daarover geïnformeerd en kan het wetsvoorstel met ingang van het volgende kalenderjaar in werking treden. Indien de Eerste Kamer het wetsvoorstel na medio juni aanvaardt schuift de inwerkingtredingsdatum een jaar door.

Uitzondering
De regering heeft in het wetsvoorstel een uitzondering opgenomen voor verzekerden die voor de uitoefening van hun werk buiten Europa verblijven. De uitzondering is bedoeld om werkgevers niet in een positie te brengen dat zij naast de volledige inkomensafhankelijke premie van een zorgverzekering ook moeten bijdragen aan een verzekering die de dekking van de zorgverzekering vervangt. Wanneer het gaat om een langer durend verblijf maken deze verzekerden namelijk kosten voor elke situatie die medisch ingrijpen vergt, niet alleen voor spoedhulp. Dat is vooral van belang bij detacheringen voor langere tijd, bij diplomatiek personeel en bij personeel in publiekrechtelijke dienstbetrekking, zoals defensiepersoneel. Het kan ook uitgezonden zelfstandigen betreffen die in Nederland verzekerd blijven. Ook zij betalen de inkomensafhankelijke premie.

Mogelijke fraude
De regering erkent dat het risico zich voordoet dat verzekerden een verzoek indienen voor vergoeding van buiten Europa ontvangen zorg, terwijl zij niet hoofdzakelijk vanwege hun werk in het buitenland verbleven. De regering zal bij nota van wijziging een delegatiegrondslag opnemen voor het stellen van nadere regels bij ministeriële regeling. Zo kunnen eisen worden gesteld aan de minimale duur van de werkzaamheden, of het vooraf melden bij de zorgverzekeraar dat men een bepaalde periode buiten Europa verblijft. De regering wil hiermee de uitvoeringsproblemen en frauderisico’s beperken.

Geen acceptatieplicht
Het wetsvoorstel voorziet niet in de introductie van een acceptatieplicht voor de aanvullende verzekering of reisverzekering. Een dergelijke acceptatieplicht verdraagt zich niet met de Europese richtlijn betreffende de toegang tot en uitoefening van het verzekerings- en het herverzekeringsbedrijf (Solvabiliteit II). Deze richtlijn verhindert verzekeraars voorschriften op te leggen over acceptatie, verzekeringsdekking en premiestelling. De uitzondering ten behoeve van het wettelijk stelsel van sociale zekerheid gaat, anders dan ten aanzien van de Zvw, niet op voor reisverzekeringen of aanvullende ziektekostenverzekeringen.

De regering gaat er wel van uit dat verzekeraars verzekeringsproducten zullen aanbieden waar ook chronisch zieken gebruik van kunnen maken.

Hierbij wijst de regering op het wetsvoorstel in verband met de uitvoering van het op 13 december 2006 te New York tot stand gekomen Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap. De Tweede Kamer heeft dat wetsvoorstel onlangs aangenomen. In dat wetsvoorstel wordt onder meer de Wgbh/cz aangepast, zodat die wet ook van toepassing zal zijn op de financiële dienstverlening zoals verzekeringen. Ingevolge de Wgbh/cz is het maken van direct onderscheid op grond van handicap of chronische ziekte niet toegestaan. Van direct onderscheid is sprake indien een persoon op grond van handicap of chronische ziekte op een andere wijze wordt behandeld dan een ander in een vergelijkbare situatie. Direct onderscheid is absoluut verboden. Ingevolge de Wgbh/cz is het maken van indirect onderscheid toegestaan, indien wordt voldaan aan de door die wet gestelde eisen. Bij indirect onderscheid is er sprake van een op het oog neutrale bepaling, maatstaf of handelwijze, maar worden de personen met een handicap of chronische ziekte door die bepaling, maatstaf of handelwijze in vergelijking met anderen bijzonder getroffen. Het maken van indirect onderscheid is slechts toegestaan, als het onderscheid objectief gerechtvaardigd wordt door een legitiem doel en de middelen voor het bereiken van dat doel passend en noodzakelijk zijn. Deze uitgangspunten zijn ook van toepassing op aanvullende en reisverzekeringen.

Onverzekerd
Verzekerden die zich buiten Europa begeven, zijn zelf verantwoordelijk voor de keuze om de vervallen dekking te vervangen of op andere wijze te financieren. De regering gaat ervan uit dat de verzekeringsbranche adequate alternatieven in de markt zet.
Om onderverzekering bij een vakantie naar het buitenland te voorkomen is een goede voorlichting essentieel. Het ministerie van VWS zal in de bestaande voorlichtingscampagnes uitgebreid aandacht besteden aan de beperking van de werelddekking. Daarnaast dienen verzekeraars hun (aspirant) verzekerden duidelijk voor te lichten over de inhoud en voorwaarden van het verzekeringsproduct. Burgers hebben uiteindelijk een eigen verantwoordelijkheid om een voor hen passend verzekeringsproduct te kiezen.

Bron: Rijksoverheid